چرا مردم دلارهای خود را در خانه نگهداری می‌کنند؟ / تسویه سپرده‌های ارزی با ریال در دولت احمدی‌نژاد، خیانت در حق مردم بود
نشان تجارت - محمد آیتی: بانک مرکزی اخیراً برای جمع‌آوری دلارهای مردم دو مسیر را دنبال می‌کند؛ یکی انتشار اوراق ارزی و دیگری ترغیب مردم به سپرده‌گذاری ارزی در بانک‌ها که بعداً بتواند سودی از این بابت را در اختیار سپرده‌گذاران بگذارد. اما اتفاق غالبی که تاکنون افتاده این است که اکثریت مردم همچنان تمایل دارند که ارزشان را در خانه نگه دارند تا اینکه در اختیار سیستم بانکی بگذارند.
اما چرا مردم اینقدر به سیستم بانکی کشور بی اعتماد هستند و حاضرند دلارهای خود را در خانه نگه دارند تا نزد بانک‌ها سپرده‌گذاری کنند و سودش را بگیرند؟
چرایی این موضوع را از محمدرضا پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس جویا شدیم. او به اقتصاد۲۴ گفت: ما یک تجربه تلخ را در دولت دهم، یعنی در دولت آقای احمدی‌نژاد داشتیم و این بود که بعد از شوک ارزی که در کشور اتفاق افتاد، بانک‌ها سپرده‌های ارزی مردم را با ریال تسویه کردند و این بزرگترین و بدترین موضوع در خصوص از دست دادن سرمایه اجتماعی در حوزه نظام بانکی بود.
وی افزود: مثلاً فردی هزار دلار سپرده‌گذاری کرده بود و بعد وقتی مراجعه کرده که پولش را بگیرد به او گفتند با عدد ریالی با تو تسویه می‌کنیم، یعنی تعهدات را با تغییر نرخ ارز انجام ندادند.
بانک مرکزی دولت احمدی نژاد به مردم خیانت کرد
نماینده کرمان تصریح کرد: مبنای تسویه سپرده‌های ارزی با ریال که در دولت دهم صورت گرفت، خیانتی بود در حق مردم. هنوز هم ذهن مردم نسبت به آن موضوع و تجربه تلخی که در حوزه رفتار بانکی صورت گرفته بود، آلوده است و همچنان مردم به آن اتفاق تلخ، حساسیت نشان می‌دهند.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار داشت: موضوع دوم این است که باید مشوق‌های دولت برای اعتماد مردم در این رابطه، خیلی فراتر از این باشد، چون وقتی می‌گوییم می‌خواهیم سپرده ارزی راه‌اندازی کنیم، باید نرخ‌های سپرده را متفاوت ببینیم و شکلی از پوشش ریسکش را هم در نظر بگیریم، یعنی باید نرخ سپرده را بالاتر ببریم به گونه‌ای که اگر فردی در بانکی در دبی ارز سپرده‌گذاری می‌کند و دو درصد سود می‌گیرد، ما در ایران باید بیشتر از دو درصد به او سود بدهیم.
وی یادآور شد: اگر پیشنهاد بنده مقبول است، باید حتماً ضمانت این کار، بانک مرکزی باشد، در حالی که در دولت دهم، ضمانت با بانک شخصی بود و بانک مرکزی پای کار نیامد و اگر ضمانت بانک مرکزی وسط بیاید، دیگر اصل و فرع موضوع را خودش تضمین می‌کند. بانک مرکزی الان برای این کار، آماده است و این ضمانت را می‌دهد، ولی مردم فعلاً بی‌اعتماد هستند.
پورابراهیمی گفت: موضوع سوم هم شاید به واسطه این باشد که بعضی از افراد نخواهند به حاکمیت بگویند چقدر ارز دارند. آن‌ها اطلاعات ریالی‌شان را راحت‌تر می‌گویند تا اطلاعات ارزی‌شان را. این هم یکی از چالش‌های دولت در این رابطه است. می‌توانیم برای این موضوع به مردم راهکار بدهیم که آن‌ها بتوانند سپرده بی‌نام ارزی قابل معاوضه تشکیل دهند. ما باید از ظرفیت‌های سپرده بی‌نام استفاده و امکان مبادله آن را در بازار سرمایه فراهم کنیم.
نماینده کرمان در واکنش به اینکه چرا با وجود این صحبت‌ها و اعتمادسازی‌ها که دولت سیزدهم روی به آن آورده، باز هم، سیاست ارزی دولت سیزدهم شکست خورده است؟ گفت: آماری در این خصوص ندارم، ولی برآوردم این است، چیزی که برای استقبال پیش‌بینی می‌شد انجام نشده است. همچنین باید تکرار کنم که دادن سود بالاتر و ارائه مشوق‌های بیشتر به سپرده‌گذاران که مطرح کردم، پیشنهاد من است که به نظرم باید عملی شود تا شاهد اتفاقات بهتری باشیم.
