تجویز‌های غذایی اشتباه در باشگاه‌های ورزشی
نشان تجارت - امروزه بسیاری از افراد برای داشتن یک برنامه غذایی مناسب، مسیر‌های اشتباهی را طی می‌کنند که سبب بیماری‌ها و خطراتی برای سلامتی آن‌ها خواهد شد. بسیاری از افراد مربیان ورزشی را در باشگاه‌های ورزشی به ویژه باشگاه‌های بدنسازی، متخصص حوزه رژیم درمانی تلقی کرده و هرآنچه را ایشان تجویز می‌کنند پذیرفته و مصرف می‌کنند. عده‌ای دیگر نیز فریب تبلیغات خوش رنگ و لعاب فضای مجازی را خورده و به مصرف انواع محصولات غذایی، مکمل‌ها و دارو‌های مختلف روی می‌آورند، در حالیکه با این شیوه، در حال لطمه‌زدن به سلامتی خود هستند.
دکتر مهرناز غنی‌زاده در اینباره گفت: مشاوره‌های تغذیه ترجیحا باید رودررو انجام شود، افراد به صورت خاص نیاز به برنامه غذایی دارند، اصلا اینطور نیست یک برنامه غذایی ثابت را برای همه افراد بتوان تجویز کرد. مسلما افراد باید به صورت فردی تحت رژیم غذایی قرار بگیرند، زیرا ممکن است، برنامه‌ای که برای یک شخص تجویز می‌کنیم برای دیگری دقیقا با همان وزن و سن، ضرر داشته باشد.
وی ادامه داد: کاری که در باشگاه‌های ورزشی انجام می‌شود و یک بدنساز یا مربی باشگاه یک رژیم غذایی ثابت برای همگان تجویز می‌کند از نظر سلامت جامعه اشتباه است. متأسفانه برخی صرفا بر اثر تبلیغات سراغ برنامه‌های موجود مورد تایید در سایت‌های مختلف و فضای مجازی رفته‌اند که این رفتار هم از نظر احتمال لطمه به سلامت ایشان، اشتباه است. کار به جایی رسیده است که برخی کاسبان سلامت، برای توجیه خود دست به دامان سلبریتی‌ها شده‌اند. آیا وقت آن نرسیده است که کمی تامل کنیم. آیا از نظر علمی می‌توانیم در هفته ۵ کیلو وزن کم کنیم و دچار آسیب نشویم. آیا یک کارشناس یا متخصص تغذیه که سال‌ها در دانشگاه رژیم درمانی خوانده است قادر نیست رژیم‌های غیر اصولی بدهد؟ تبلیغات فریبنده انجام دهد و مطب خود را مملو از بیمار کند؟
مربیان باشگاه اجازه تجویز‌های سرخود مواد غذایی را ندارند
غنی‌زاده با گفت: در باشگاه‌های ورزشی گاهی غذا‌هایی را به افراد تجویز می‌کنند، مانند ماهی، اسفناج، آووکادو، مکمل‌های آب پنیر و انواع مختلف مکمل‌ها، گوشت گاو، موز، هندوانه، انواع جوانه‌ها و؛ و تاکید می‌کنند که به مقدار زیاد به صورت روزانه مصرف شود، در حالیکه این برنامه‌ها می‌تواند ضرر‌های جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد. یک اصل درست تغذیه این است که مواد غذایی به صورت متنوع، متناسب و متعادل، در اندازه مشخصی استفاده شود.
وی با بیان اینکه، با تجویز پروتئین زیادی برای افراد، احتمال ایجاد مشکلات کلیوی و کبدی به‌وجود می‌آورند، گفت: به‌طور مثال، اگر به سوابق بیماری افراد توجه نشود؛ ممکن است برای شخصی با سابقه سنگ‌کلیه، مقدار زیادی اسفناج تجویز می‌کنند که حاوی مقادیر زیادی اگزالات است و فرد دچار چنین مشکلی، باید با احتیاط برخی مواد را مصرف کند.
این متخصص و مشاور تغذیه و رژیم درمانی با تاکید بر اینکه تنوع، تعادل و تناسب در مواد غذایی مصرفی مهم است، گفت: وقتی پروتئین هم به مقدار بیش از نیاز فرد به وی داده شود، باعث می‌شود بار کلیوی افزون شود که این هم برای کلیه آسیب‌زا خواهد بود.
غنی‌زاده با اشاره به اینکه مربیان باشگاه اجازه تجویز‌های سرخود مواد غذایی را ندارند مگر اینکه شماره نظام پزشکی داشته باشد، بیان کرد: افرادی که به عنوان کلاینت، یا ورزشکار، از این مربیان رژیم می‌گیرند، به جهت حفظ سلامتی‌شان، نباید مرتکب چنین خطایی شوند.
این متخصص رژیم غذایی تصریح کرد: باید در رسانه‌ها فرهنگ‌سازی شود تا مردم مطلع شوند، نباید از هر کسی برنامه غذایی دریافت کنند. عده‌ای، در صف نانوایی، باشگاه ورزشی، آرایشگاه و ... برای مردم برنامه غذایی تجویز می‌کنند. در حالیکه اگر رشته تغذیه به جامعه شناسانده شود، که با هدف پیشگیری و درمان بیماری‌ها کارشناسان تغذیه را تربیت می‌کنند، دیگر یک ورزشکار آگاه که برای سلامتی‌اش ارزش قائل است، از مربی ورزشی نخواهد خواست که برایش برنامه غذایی ارائه کند.
غنی‌زاده با بیان اینکه مربیان ورزشی در قبال این برنامه‌های نادرست، هزینه‌های بالایی هم از افراد درخواست می‌کنند، به چرایی این اتفاق اشاره کرد و گفت: یکی از دلایل، ارتباطی است که مربیان ورزشی با فرد می‌گیرند، این ارتباط مانند استاد و شاگرد است و شاگرد‌ها تصور می‌کنند هر چه مربی بگوید وحی منزل است. در حالیکه برنامه غذایی مربی ورزش یک اشتباه فاحش است که می‌تواند مشکلات جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد.
مصرف دارو و رژیم غذایی اشتباه برای عضله‌سازی
این مشاور و متخصص حوزه تغذیه با اشاره به اینکه معمولا در باشگاه‌ها با مکمل‌ها و انواع رژیم‌های غذایی، بدن‌هایی به اصطلاح پرورده برای افراد می‌سازند، گفت: بعد از چند ماه این بدن‌ها به حالت اولیه خود برمی‌گردد و بیماری‌هایی در افراد ظهور پیدا می‌کنند؛ وقتی ورزشکاری، وارد رشته بدنسازی می‌شوند، دوره‌های متفاوتی را سپری می‌کند، مثلا دوره کات دارند. این‌ها مدام در حال فعالیت‌های سنگین هستند که آب بدن افراد کم شده و کم کم رشته‌های عضلانی بدن مشخص می‌شود. کسی که برای این کار به باشگاه مراجعه می‌کند، از سلامت خود گذشته است و تنها حرفه‌ای شدن برایش مهم است. کسی را که می‌بینید به باشگاه مراجعه می‌کند و در اثر مصرف دارو‌ها و مکمل‌ها عضله‌سازی می‌کند، او فقط دنبال این است که مثلاً به عنوان یک ورزشکار حرفه‌ای و... عضلات بدن خود را به نمایش بگذارد و دیگر سلامتی برایش مهم نیست. وقتی به ایشان می‌گویید این کار اشتباه است شما نباید این مواد را در این حد مصرف کنید، شاید بگویند می‌خواهم قهرمان شوم برای من مهم نیست سالم باشم.
غنی‌زاده با تاکید بر اینکه سلامتی با حرفه‌ای بودن در ورزش راه‌شان جدا نیست، گفت: باید افراد به کارشناسان و متخصصان حوزه تغذیه، مراجعه کنند. یک کارشناس تغذیه حداقل چهار سال در رشته تغذیه درس خوانده است. مردم عزیز ما باید در زمینه شناخت افراد، آگاه شوند و به متخصصان و کارشناسان تغذیه مراجعه کنند. ما حتی تاکید می‌کنیم پزشکان عمومی و دیگر پزشکانی که تخصص تغذیه ندارند، در امر رژیم درمانی دخالت نکنند چرا که طبق کوریکولوم‌ها دروس مرتبط را در حد لازم، نگذرانده‌اند.
این متخصص و مشاور تغذیه و رژیم درمانی با بیان اینکه حتی مشاهده می‌شود، مربیان باشگاه‌های ورزشی برای بعد از تمرین هم غذا‌هایی مانند ساندویج مرغ کبابی، تخم‌مرغ آب‌پز، کره بادام‌زمینی، ماکارونی با سویا، تن ماهی، ماست یونانی و ... را تجویز می‌کنند، گفت: باید گروه‌های مواد غذایی را به تمامی مصرف کنیم. ما نباید صرفا پروتئین مصرف کنیم، درست مغذی‌هایی دیگر هم نیاز است. هرم مواد غذایی شامل میوه‌جات، سبزیجات، لبنیات و ... است که باید روزانه مصرف شود و برای سن مشخص و شرایط خاص هر فرد تجویز شود. وقتی پروتئین را مدام برای افراد تجویز می‌کنیم این شخص به مرور احساس گرسنگی خود را از دست می‌دهد، اشتهایش سرکوب می‌شود. ممکن است فرد کمتر بخورد، اما دفع اوره ادرار بالایی دارد و ممکن است در آینده کلسترولش بالا برود، یا در اثر کمبود ریز‌مغذی‌ها دچار افسردگی، ریزش مو، پوکی استخوان و ... شود.
منبع: جامعه ۲۴
