نشان تجارت - جن ساکی سخنگوی کاخ سفید در کنفرانس مطبوعاتیاش در پاسخ به این سوال که با توجه به این که ایران هرگونه تغییر و بازگردانی در تعهدات هستهای کاهش یافتهاش را مشروط به لغو کلیه تحریمها کرده است، آیا با این وجود، از نظر او مطرح کردن پیشنهاد لغو برخی تحریمها فایدهای خواهد داشت یا نه، گفت: ما به پیگیری روندی دیپلماتیک برای مشخص کردن مسیری رو به جلو متعهد هستیم. این امر گاهی زمان میبرد.
ساکی ادامه داد: ما برای مشارکت در یک دیپلماسی هدفمند در راستای دست یافتن به بازگشتی دوجانبه به پایبندی به تعهدات برجامی[توافق هستهای] آمادهایم و آن پیشنهاد برای مذاکره و تعامل روی میز است.
بر اساس این گزارش، اظهارات سخنگوی کاخ سفید در پی این مطرح می شود که نشریه پالیتیکو در گزارشی به نقل از دو منبع مطلع نوشت که دولت بایدن طی هفته جاری قصد دارد پیشنهاد جدیدی را برای آغاز مذاکرات با ایران ارائه دهند.
یکی از این منابع مدعی شده است که این پیشنهاد از ایران میخواهد که در قبال رفع برخی تحریمهای اقتصادی علیه این کشور، برخی فعالیتهای هستهای خود نظیر کار بر روی سانتریفیوژهای پیشرفته و غنیسازی اورانیوم با غنای ۲۰ درصد را متوقف کند.
این منبع مطلع همچنین مدعی شده است که جزئیات نهایی این طرح در حال تنظیم است.
یک مقام ارشد دولت بایدن ضمن خودداری از اظهارنظر در خصوص جزئیات گفتوگوهای دیپلماتیک ادعا کرد: ما کاملا شفاف بودهایم که آماده بازگشت متقابل به توافق با ایران هستیم. ما همچنین ابراز کرده بودیم که در حال گفتوگو با شرکای بینالمللیمان برای رسیدن به این دستاورد از جمله از طریق مجموعهای از گامهای ابتدایی و متقابل هستیم. ما به دنبال گزینههایی برای انجام این کار همچون مذاکرات غیرمستقیم از طریق شرکای اروپاییمان هستیم.
شاهرخ ناظمی، رئیس بخش مطبوعاتی نمایندگی ایران در سازمان ملل هم اعلام کرد که «بازگشت آمریکا به توافق نیازمند هیچگونه پیشنهاد خاصی نیست. این کار تنها نیازمند تصمیم سیاسی آمریکا برای اجرای فوری و کامل تعهداتش» ذیل توافق و قطعنامه کلیدی سازمان ملل میباشد.
دولت سابق آمریکا با خروج از توافق هستهای ضمن بازگرداندن تحریمهایی که تحت توافق لغو شده بودند، با مطرح کردن ادعاهایی همچون حمایت از تروریسم و وجود اهداف نظامی در برنامه هستهای ایران، تحریمهای جدیدی نیز تا آخرین روزهای قدرت بر ایران اعمال کرد.
بهرهمندی ایران از مزایای اقتصادی توافق هستهای که قرار بود در ازای محدودسازی برنامه هستهای آن تحت توافق هستهای محقق شود، به خاطر متحمل شدن تحریمهای اقتصادی آمریکا و تعلل کشورهای اروپایی در عمل به تعهداتشان در زمینه پیدا کردن راهکاری برای عادی سازی روابط اقتصادی با ایران و کاهش تاثیر تحریمهای آمریکا تا کنون عملی نشده است. ایران یک سال و نیم قبل با توجه به این شرایط، اعلام کرد که تعهدات داوطلبانهاش در توافق هستهای را کاهش میدهد.
با این وجود، دولت جدید آمریکا که پیش از پیروزی جو بایدن در انتخابات برای بازگشت به توافق هستهای ابراز تمایل کرده بود، خواستار این است که ایران ابتدا کاهش تعهداتش را به حالت قبل بازگرداند تا بتواند روند بازگشت به توافق هستهای را طی کند. مقامات آمریکایی همچنین معتقدند که مذاکراتی مستقیم یا غیرمستقیم درباره این روند باید انجام بگیرد. این در حالی است که دولت ایران تاکید کرده است بازگشت آمریکا به توافق هستهای مستلزم هیچگونه نشست و مذاکره نیست و آنها که با خروج یکجانبه از توافق هستهای آن را نقض کردهاند، صرفا لازم است تحریمها را لغو کرده و به توافق بازگردند تا ایران هم اجرای تعهدات داوطلبانه هستهایاش را به حالت قبل بازگرداند.