رفت و برگشت‌های بورس تا کجا ادامه خواهد داشت؟ / بازگشت به برجام محرک مثبت یا منفی؟
نشان تجارت - شاخص بورس این روز‌ها به طور کامل شبیه بیم و امید مداوم شده است. به بیان دیگر چند روز منفی و چند روز مثبت است. روز یکشنبه نیز بعد از دو روز صعودی از نیمه دوم معاملات به سمت عرضه بیشتر پیش رفت هرچند که شاخص همچنان مثبت شد. با این همه، اما بازار بورس روز‌های پرتنشی را چه در داخل و چه در خارج از بازار تجربه می‌کند.
استعفای قالیباف اصل، پیگیری نمایندگان مجلس برای معرفی متخلفان بازار سرمایه به قوه قضائیه و مهمتر از آن تحولات سیاسی رخ داده در ایالات متحده آمریکا همه جزو متغیر‌هایی بوده که بازار را در چشم اندازی پرنوسان قرار داده است.
انتخاب احتمالی «رابرت مالی» به‌عنوان نماینده ویژه امور ایران در دولت جدید آمریکا، یک سیگنال مثبت از سوی بایدن برای گشایش‌های احتمالی در تحریم‌ها بود که می‌تواند در آینده به عنوان یک متغیر اثرگذار در روند بازار‌ها به خصوص بازار سرمایه نقش آفرینی کند.
هرچند مساله بودجه ۱۴۰۰ نیز در جای خود قابل واکاوی است با این همه، اما بازگشت احتمالی آمریکا به برجام و گشایش در تحریم‌ها می‌تواند قیمت ارز را کاهش دهد و ثبات را به اقتصاد برگرداند. اما آیا این کاهش قیمت ارز می‌تواند بورس را هم کاهشی کند یا عوامل قدرتمندتری برای صعود شاخص بورس در ماه‌های آینده دخیل هستند؟
سرگردانی کوتاه مدت سرمایه گذاران
احسان رضاپور کارشناس بازار سرمایه در این خصوص می‌گوید: فضای سیاسی در دو هفته گذشته به مراتب بهتر از گذشته شده است با این حال، اما دغدغه‌ها و نگرانی‌های سرمایه گذاران از روند کوتاه مدت بازار است. جمع بندی اکثر افراد این است که بازار به واسطه کمبود نقدینگی فعال و نداشتن چشم انداز با رشد کوتاه مدتی مواجه خواهد شد.
وی می‌افزاید: مسائلی مانند نرخ ارز در کوتاه مدت و ابهام‌هایی که درباره نرخ خوراک‌ها و هزینه‌های شرکت‌های تولیدکننده در صنعت پتروشیمی، پالایشی، معدنی و... وجود دارد، باعث شده علیرغم آنکه p به e بازار بر اساس گزارش‌های خیلی خوب برخی شرکت‌ها در فصل پاییز بسیار در محدوده مناسبی قرار گرفته، باز هم درباره چشم انداز سال آینده آن دچار سرگردانی باشند.
بیشتر بخوانید: ارزش روز سهام عدالت و دارایکم
رضاپور تصریح می‌کند: در واقع تخمین دقیقی از آینده وضعیت توسط سرمایه گذار زده نمی‌شود و از آن سو نقدینگی فعال نیز کاهش یافته که در این شرایط احتمال جا ماندن از سهم‌های ارزشمند کم است و فرصت خرید در آینده هم به او داده خواهد شد، بنابراین سرمایه گذار ترجیح می‌دهد که خرید‌های خود را به تاخیر بیندازد.
نوسان ۱۰ تا ۲۰ درصدی شاخص بورس تا کجا ادامه دارد؟
این کارشناس بازار سرمایه تصریح می‌کند: این تاخیر سبب می‌شود تا با رشد‌های ۱۰ تا ۱۵ درصدی فشار عرضه‌ها را تجربه کنیم که باعث تعادل در بازار و برگشت دوباره قیمت‌ها شود. هر چند که انتظار می‌رود با رسیدن به محدوده‌های حمایتی که هفته قبل شاهد آن بودیم باز هم شاهد افزایش تقاضا باشیم.
رضاپور می‌افزاید: به نظر می‌رسد بازار تا رفع شدن یکسری از نگرانی‌ها و برگشت اعتماد و اطمینان سرمایه گذار به بازار، سهام شرکت‌ها در یک بازه ۱۰ تا ۱۵ درصدی در نوسان باشند تا با خبرهای جدید برای رفع شدن نگرانی‌ها و ابهامات، محرک جدیدی به سمت بازار بیاید و تا قبل از انتخابات ۱۴۰۰ وضعیت بهتری را تجربه کند.
وی خاطرنشان می‌کند: برخی از این ابهامات همان طور که اشاره شد مربوط به متغیر‌هایی در بودجه مانند نرخ خوراک شرکت‌ها است. از سوی دیگر آینده شرایط سیاسی بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
اثر بازگشت به برجام و کاهش قیمت دلار بر بورس
رضاپور در پاسخ به این سوال که کاهش قیمت ارز و گشایش‌های سیاسی چه اثری بر بازار سرمایه خواهد گذاشت؟ می‌گوید: اگر گشایش‌های سیاسی، به معنای واقعی بر بنگاه‌های اقتصادی اثرگذار باشد نتیجه آن در بازار سرمایه مثبت خواهد بود. بخشی از کاهش نرخ ارز امروز در سهام برخی از شرکت‌ها اثرگذار بوده است، اما اگر این مسئله با افزایش تناژ فروش و افزایش تولید و کاهش هزینه نقل و انتقالات پول و وصول آن و دسترسی به تکنولوژی‌های به‌روز‌تر و بهره‌وری بیشتر بنگاه همراه باشد بی شک به رشد سوددهی شرکت‌ها کمک خواهد کرد.
این کارشناس بازار می‌افزاید: کاهش ریسک‌های سیستماتیک معمولاً باعث رشد p بر e بازار خواهد شد که در مجموع اثر آن بر کلیت بازار مثبت خواهد بود. به خصوص اینکه بخشی از این نگرانی‌ها درباره افزایش هزینه‌ها و تعرفه‌ها در تحلیل بسیاری از کارشناسان در سود بسیاری از شرکت‌ها در سال ۱۴۰۰ لحاظ شده است.
وی با بیان اینکه شرکت‌ها با علم بر این موضوعات محاسبه سود خود را اعلام کرده اند، اظهار می‌کند: سود بسیاری از شرکت‌ها با دلار میانگین ۲۰ هزار تومان نیمایی برای سال ۱۴۰۰ نشان دهنده آن است که سهام بسیاری از شرکت‌ها برای سرمایه گذاری با دید میان مدت و بلند مدت جذاب است.
رضاپور یادآور می‌شود: باید در نظر داشت که شرایط روانی حاکم بر بازار در کوتاه مدت ممکن است نتواند رشد‌های جذابی را برای سرمایه گذار داشته باشد و بیشتر با روند‌های نوسانی در این مدت روبرو باشند، اما در بلند مدت شرایط متفاوت خواهد بود.
