نقره، طلا را جا گذاشت
نشان تجارت - نقره که همواره در سایه طلا مورد توجه بوده، این بار با رشد بازدهی بی‌سروصدا و جهش تقاضای صنعتی و خورشیدی عملکردی چشمگیر از خود نشان داده است. داده‌ها نشان می‌دهد که مصرف نقره در صنایع و به‌ویژه پنل‌های خورشیدی تا سال ۲۰۲۴ به ۷/۲۴۳میلیون اونس رسیده و انتظار می‌رود تنها بخش خورشیدی تا سال ۲۰۳۰ هر سال ۱۵۰میلیون اونس بر تقاضا بیفزاید. همزمان، کسری بازار نقره در سال ۲۰۲۴ به ۴/۵۰۱میلیون اونس افزایش یافته و محدودیت تولید از معادن جانبی فلزات پایه، چشم‌انداز این فلز را در سال‌های آینده با فشار افزایشی بر قیمت مواجه کرده است.
رویترز اعلام کرد که نقره که همواره در بازار فلزات گرانبها در نقش «همراه طلا» دیده می‌شود، این بار بی‌سروصدا عملکردی بهتر از رقیب مشهور خود داشته و بازدهی بیشتری برای سرمایه‌گذاران رقم زده است؛ موضوعی که در کنار کسری ساختاری عرضه و جهش تقاضا از سوی فناوری‌های تجدیدپذیر همچون پنل‌های خورشیدی، چشم‌انداز بلندمدت این فلز را تقویت کرده است.
داده‌ها نشان می‌دهد نقره از اکتبر ۲۰۲۳ وارد یک روند صعودی پایدار شده و قیمت آن از کف ۶۷/۲۰دلار در ۳اکتبر همان سال، با رشد ۱۶۳درصدی به رکورد تاریخی ۳۸/۵۴دلار در ۱۳نوامبر رسیده است. هرچند قیمت آن روز چهارشنبه با عقب‌نشینی ۶/۵درصدی در سطح ۳۳/۵۱ دلار بسته شد. در همین بازه زمانی، طلا نیز ۱۴۲درصد رشد کرده و از ۱۸۱۳دلار در ۳ اکتبر ۲۰۲۳ به رکورد ۴۳۸۱ دلار در ۲۰ اکتبر رسیده اما سپس ۵درصد کاهش یافته و در ۴۱۶۳دلار ایستاده است. با وجود اینکه رشد نقره اختلاف فاحشی نسبت به طلا نداشته اما بازدهی قوی آن بدون توجه رسانه‌ای گسترده رقم خورده است؛ در حالی که طلا به‌طور سنتی به‌دلیل نقش تاریخی خود به‌عنوان ذخیره ارزش و جذابیت در جواهرات بیشتر مورد توجه رسانه‌ها قرار می‌گیرد. تجربه سال‌های گذشته نیز نشان می‌دهد نقره در دوره‌های صعودی بازدهی‌های درصدی بیشتری نسبت به طلا ثبت کرده است؛ چنان که در فاصله اکتبر ۲۰۰۸ تا آوریل ۲۰۱۱ رشد ۴۳۱درصدی را تجربه کرد و به رکورد ۲۴/۴۸دلار رسید، در حالی که طلا در همین دوره تنها ۱۶۸درصد افزایش یافت. طبق این گزارش، روند صعودی کنونی با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید تقویت شد؛ موضوعی که انتظارات برای تسهیل سیاست پولی و در عین حال نگرانی از کاهش اعتماد به دارایی‌های آمریکایی مانند اوراق خزانه را افزایش داد. در کنار این عوامل، خرید بانک‌های مرکزی و ورود سرمایه به ETFهای طلا و بازار سکه و شمش نیز محرک اصلی جهش طلا بوده است. هرچند نقره همواره تا حدی از روند طلا پیروی می‌کند اما ارزش کمتر آن باعث می‌شود نگهداری فیزیکی این فلز هزینه‌برتر باشد؛ مساله‌ای که بخشی از جذابیت سرمایه‌گذاری در نقره را محدود می‌کند.
افزایش خیره‌کننده تقاضای خورشیدی موتور اصلی رشد نقره
روند افزایشی تقاضای صنعتی برای نقره و محدودیت در رشد تولید معادن، مهم‌ترین پشتوانه سناریوی صعودی این فلز محسوب می‌شود. براساس داده‌های LSEG، تقاضای صنعتی نقره در سال ۲۰۲۴ به ۱/۶۸۹میلیون اونس رسید؛ رقمی که در سال قبل ۶۴۴میلیون اونس بود. بخش خورشیدی بزرگ‌ترین سهم این رشد را به خود اختصاص داده است؛ مصرف نقره در پنل‌های خورشیدی از ۸/۱۹۱میلیون اونس در سال گذشته به ۷/۲۴۳میلیون اونس در سال ۲۰۲۴ افزایش یافته و نسبت به سال ۲۰۲۰ (۴/۹۴میلیون اونس) جهشی ۱۵۸درصدی داشته است. این رشد مصرف با توسعه بی‌سابقه ظرفیت‌های انرژی خورشیدی در جهان هم‌راستا است. در سال ۲۰۲۴ حدود ۶۰۰گیگاوات ظرفیت جدید خورشیدی در جهان نصب شد و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۱۰۰۰گیگاوات برسد. آژانس بین‌المللی انرژی نیز اعلام کرده است که ۴۰۰۰گیگاوات ظرفیت جدید خورشیدی بین سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۰ در جهان نصب خواهد شد. این تحولات نشان می‌دهد که تنها بخش خورشیدی تا سال ۲۰۳۰ سالانه حدود ۱۵۰میلیون اونس بر تقاضای نقره خواهد افزود؛ رقمی که معادل ۱۳درصد افزایش نسبت به تقاضای فیزیکی ۱۶۹/۱میلیارد اونس در سال ۲۰۲۴ است و می‌تواند فشار قابل‌توجهی بر عرضه ایجاد کند.
افزایش کسری بازار نقره؛ عرضه توان همراهی با تقاضا را ندارد
با وجود اینکه رشد قیمت‌ها می‌تواند برخی بخش‌های مصرف نقره مانند جواهرات را تحت فشار قرار دهد اما بازار همچنان توان پاسخگویی به تقاضای روبه‌افزایش را ندارد. براساس برآوردهای LSEG، کسری بازار نقره در سال ۲۰۲۴ به ۴/۵۰۱میلیون اونس رسید؛ جهشی چشمگیر نسبت به ۴/۱۹میلیون اونس کسری در سال ۲۰۲۳. این اختلاف قابل‌توجه نشان می‌دهد که تقاضا با سرعتی بسیار بیشتر از عرضه در حال رشد است. یکی از عوامل اصلی این عدم توازن، ساختار تولید نقره است؛ بیش از بخش عمده نقره جهان به‌عنوان محصول جانبی استخراج فلزاتی همچون مس، سرب، روی و طلا تولید می‌شود. به همین دلیل افزایش تولید نقره مستلزم توسعه معادن این فلزات پایه است و امکان افزایش مستقل ظرفیت استخراج وجود ندارد. ترکیب تقاضای صنعتی صعودی، رشد مصرف خورشیدی و محدودیت‌های ساختاری در تولید، چشم‌انداز بازار نقره را با کسری پایدار و فشار افزایشی بر قیمت‌ها مواجه کرده است.
وابستگی عرضه نقره به بازار فلزات پایه
تحولات عرضه نقره در سال‌های آینده بیش از آنکه تابع چشم‌انداز بنیادی این فلز باشد، به اقتصاد عرضه‌وتقاضای فلزات پایه‌ای همچون مس، سرب، روی و طلا وابسته است زیرا بخش عمده نقره جهان به‌عنوان محصول جانبی استخراج این فلزات تولید می‌شود. باوجود خوش‌بینی حاکم بر بازارهای مس و طلا که می‌تواند در سال‌های آینده به رشد عرضه نقره کمک کند، افزایش تولید از طریق توسعه معادن موجود یا راه‌اندازی پروژه‌های جدید فرآیندی زمان‌بر است و تحقق آن ممکن است سال‌ها طول بکشد. از سوی دیگر عرضه جهانی نقره تحت‌تاثیر تعطیلی برخی معادن نیز قرار خواهد گرفت. براساس گزارشی از وب‌سایت تخصصی Mining Technology که در جولای منتشر شد، تولید جهانی نقره ممکن است تا سال ۲۰۳۰ به ۹۰۱میلیون اونس کاهش یابد؛ رقمی کمتر از ۹۴۴میلیون اونس تولید پیش‌بینی‌شده برای سال جاری. این روند نشان می‌دهد که بازار نقره با چالشی دوگانه روبه‌رو است: افزایش سریع تقاضا در برابر محدودیت‌های ساختاری در عرضه؛ عاملی که می‌تواند مسیر قیمتی نقره در سال‌های آینده را تحت‌تاثیر جدی قرار دهد.
