نشان تجارت - بازار فولاد در آستانه فصلی تازه، بیش از هر زمان دیگری زیر سایه تحولات سیاسی و ارزی قرار گرفته است. از یکسو زمزمههای فعال شدن دوباره مکانیسم ماشه در سطح بینالملل، فضای روانی بازار را تحتتأثیر قرار داده و از سوی دیگر، نوسان شدید نرخ دلار باعث شده تولیدکنندگان و خریداران هر دو با تردید تصمیم بگیرند.
در چنین شرایطی، شاخصهای سنتی پیشبینی دیگر پاسخگو نیستند و تحلیلگران جهت ارزیابی مسیر پیشرو، ناچارند همزمان سیاست و اقتصاد را در نظر بگیرند. بررسی دقیق دادهها نشان میدهد که تغییرات در نرخ ارز، الگوی مصرف فولاد و میزان عرضه داخلی در ماههای پیشرو میتواند تصویر جدیدی از بازار فولاد در پاییز و زمستان ترسیم کند.
فعال شدن ماشه بهعنوان یکی از ابزارهای فشار بینالمللی، مسیر تامین مواد اولیه و صادرات فولاد ایران را با چالش مواجه میکند. افزایش هزینههای مبادله، محدودیت در نقلوانتقال ارزی و کاهش اطمینان تجاری از پیامدهای مستقیم آن است که در نهایت منجر به افزایش قیمت تمامشده محصولات فولادی میشود؛ حتی بدون اجرای رسمی این مکانیسم، صرفا گمانهزنی درباره آن کافی است تا فضای روانی بازار را متلاطم و تصمیمگیری را برای خریداران و تولیدکنندگان دشوار کند.
میان نرخ دلار و قیمت ورق فولادی رابطهای مستقیم و تقریبا همزمان وجود دارد. افزایش نرخ ارز معمولا باعث بالا رفتن هزینههای تولید، حملونقل و مواد اولیه میشود و در نتیجه، قیمت نهایی محصولات فولادی نیز روندی صعودی پیدا میکند؛ در مقابل، ثبات یا کاهش دلار، فضای آرامتری برای بازار فراهم خواهد کرد و نوسان قیمتی را کاهش میدهد.
وضعیت نرخ دلار |
وضعیت بازار فولاد |
تغییر در رفتار خریداران |
اثر بر عرضه و تولید |
صعودی |
افزایش قیمت ورق فولادی |
خرید احتیاطی و کاهش حجم معاملات |
فشار بر هزینه تولید |
ثابت |
ثبات نسبی قیمتها |
بازگشت تدریجی تقاضا |
توازن میان تولید و فروش |
نزولی |
کاهش ملایم قیمتها |
افزایش خرید و فعالیت انبارها |
بهبود نقدینگی تولیدکنندگان |
این رابطه کیفی نشان میدهد که دلار نهتنها عامل اقتصادی، بلکه شاخصی روانی در تصمیمگیری فعالان بازار است؛ از همین رو، کارشناسان توصیه میکنند تحلیل روند ارزی در کنار پایش مستمر بازار فولاد انجام شود تا تصویر دقیقتری از آینده قیمتی بهدست آید.
بازار فولاد در نیمه دوم سال معمولا تحتتاثیر کاهش فعالیتهای عمرانی و افزایش هزینههای انرژی قرار میگیرد. در پاییز، با کاهش مصرف ساختوساز، فشار عرضه بیشتر میشود و قیمتها تمایل به ثبات یا افت ملایم دارند.
اما در زمستان، محدودیت در تولید بهدلیل قطعی گاز و افزایش تقاضای صادراتی میتواند دوباره بازار را در مسیر رشد قرار دهد؛ این جابهجایی فصلی، یکی از ویژگیهای تکرارشونده بازار ایران است که فعالان حرفهای همواره در تصمیمگیریهای خرید و فروش خود آن را در نظر میگیرند.
در بازاری که هم از سیاست و هم از نرخ ارز تاثیر میگیرد، تصمیمگیری بدون تحلیل داده و روندها میتواند پرریسک باشد. فعالان حرفهای فولاد معمولا با استفاده از چند استراتژی ساده اما موثر، از اثر شوکهای قیمتی جلوگیری میکنند:
اتخاذ این رویکردها باعث میشود فعالان بازار بتوانند با نوسانات فصلی و ارزی، واکنشی هوشمندانه و پیشدستانه نشان دهند.
با توجه به ترکیب عوامل سیاسی، ارزی و فصلی، میتوان گفت مسیر پیشروی بازار فولاد همچنان تحتتاثیر نوسان دلار و تصمیمات بینالمللی خواهد بود؛ هرچند احتمال شوکهای مقطعی وجود دارد، ولی در مجموع انتظار میرود بازار در ماههای پایانی سال رفتاری محتاطانه و کنترلشده داشته باشد. فعالان حرفهای در این دوره بیش از هر زمان دیگر نیازمند تحلیل دقیق دادهها و رصد روزانه قیمتها از منابع معتبرند تا بتوانند تصمیمهای خود را بر پایه واقعیت بازار تنظیم کنند، نه بر حدس و شایعه.