نشان تجارت - در دنیای امروز، اینترنت بهعنوان زیرساخت اصلی ارتباطات، اطلاعات و تجارت، نقشی بیبدیل در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها ایفا میکند. در این میان، کسبوکارهای آنلاین به عنوان یکی از پویاترین و نوآورانهترین بخشهای اقتصادی، فرصتهای بیشماری را برای رشد، کارآفرینی و ایجاد ارزش افزوده فراهم کردهاند. اما متاسفانه، در ایران، محدودیتهای اینترنتی به یک مانع جدی در مسیر توسعه این کسبوکارها تبدیل شده و آینده آنها را در هالهای از ابهام فرو برده است.
فیلترینگ گسترده، کاهش سرعت اینترنت و قطعیهای مکرر، از جمله مهمترین چالشهای پیش روی کسبوکارهای آنلاین در ایران است. این محدودیتها، باعث کاهش ترافیک وبسایتها، افت فروش، کاهش اعتماد مشتریان و در نهایت، ورشکستگی بسیاری از کسبوکارها شده است.
همچنین تغییرات مکرر در سیاستها و قوانین مربوط به فضای مجازی، باعث ایجاد نااطمینانی و بیاعتمادی در بین فعالان کسبوکارهای آنلاین شده است. این امر، سرمایهگذاری در این حوزه را با ریسک بالایی مواجه کرده و مانع از توسعه کسبوکارهای نوپا و خلاقانه میشود. محدودیتهای مربوط به پرداختهای بینالمللی و عدم وجود یک سیستم پرداخت آنلاین کارآمد و امن در داخل کشور، باعث ایجاد مشکلات زیادی برای کسبوکارهای آنلاین شده است. این مشکلات، باعث کاهش توان رقابتی کسبوکارهای ایرانی در بازارهای جهانی شده و مانع از جذب مشتریان خارجی میشود.
با وجود پتانسیل بالای جوانان ایرانی، کمبود نیروی کار متخصص و ماهر در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، یکی دیگر از چالشهای پیش روی کسبوکارهای آنلاین است. این کمبود، باعث افزایش هزینههای استخدام و آموزش نیروی کار شده و مانع از توسعه کسبوکارهای دانشبنیان میشود.
ایران با جمعیتی بالغ بر ۸۵ میلیون نفر، یک بازار بزرگ و جذاب برای کسبوکارهای آنلاین است. با توجه به افزایش روزافزون استفاده از اینترنت و تلفنهای هوشمند، فرصتهای زیادی برای ارائه محصولات و خدمات آنلاین در این بازار وجود دارد.ایران دارای استعدادهای جوان و خلاقی است که میتوانند با ایدههای نوآورانه و خلاقانه، کسبوکارهای آنلاین موفقی را راهاندازی کنند. حمایت از این استعدادها و فراهم کردن بستری مناسب برای رشد و شکوفایی آنها، میتواند به توسعه اقتصادی کشور کمک کند.
با وجود چالشهای موجود، دولت ایران در سالهای اخیر تلاشهایی را برای توسعه زیرساختهای ارتباطی کشور انجام داده است. افزایش پهنای باند اینترنت، توسعه شبکههای تلفن همراه و ایجاد مراکز داده، میتواند به بهبود وضعیت کسبوکارهای آنلاین کمک کند.با گذشت زمان، آگاهی و اعتماد عمومی نسبت به کسبوکارهای آنلاین افزایش یافته است. مردم بیشتر به خرید آنلاین، استفاده از خدمات اینترنتی و تعامل با کسبوکارها در فضای مجازی روی آوردهاند. این امر، فرصتهای جدیدی را برای کسبوکارهای آنلاین ایجاد کرده است.
در همین رابطه حسین بهادربیگی، کارشناس تجارت الکترونیک در گفتوگو با اقتصاد ۲۴ در پاسخ به این سوال که در سالهای اخیر، کسبوکارهای اینترنتی در جهان و به ویژه در ایران، رشد چشمگیری داشتهاند؛ اما با توجه به محدودیتهای اینترنتی موجود، چه راهکارهایی برای کاهش تبعات منفی این محدودیتها بر کسبوکارهای اینترنتی پیشنهاد میکنید؟ گفت: در عصری که به آن عصر آکواریوس یا دیجیتال میگوییم، اینترنت به زیرساخت اصلی ارتباطات و تجارت تبدیل شده است. کسبوکارها، بانکها و سایر نهادها، فعالیتهای خود را بر پایه اینترنت و فضای مجازی بنا نهادهاند. متاسفانه، هرگونه اختلال و محدودیت در اینترنت، ضربه مهلکی به کسبوکارهای اینترنتی وارد میکند، زیرا این کسبوکارها معمولاً تابآوری کمتری نسبت به کسبوکارهای سنتی دارند.در واقع، راهکار مشخصی برای کاهش تبعات وجود ندارد، جز اینکه تلاش کنیم بستر اینترنت را باثبات و پرسرعت نگه داریم. وقتی اینترنت با وضعیت نامناسبی روبهرو باشد، کسبوکارهای آنلاین به نابودی کشیده میشوند.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه با توجه به بحثهای مطرح شده در خصوص پدافند غیرعامل، آیا اجرای این طرح میتواند به جلوگیری از گسترش بحرانها کمک کند؟ گفت: پدافند غیرعامل، اگر به درستی اجرا نشود، میتواند خود به یک بحران تبدیل شود. پدافند غیرعامل زمانی موثر است که همزمان با ایجاد محدودیت، یک راهکار جایگزین و موازی برای قطع یک مسیر ارائه دهد. به عبارت دیگر، اگر قرار است اینترنت تضعیف یا قطع شود، باید قبل از هر اقدامی، راهکار جایگزین آن آماده باشد.
بهادربیگی تصریح کرد: متاسفانه، در بسیاری از موارد، این اصل نادیده گرفته میشود و بدون هیچ مقدمه و جایگزینی، اقدام به محدودسازی اینترنت میکنند که این امر، تبعات اقتصادی سنگینی را برای بنگاههای مجازی به دنبال دارد. ما باید از کشور دفاع کنیم، اما همزمان باید به تولید ناخالص داخلی (GDP) و کسبوکارها نیز توجه داشته باشیم و این دو را به صورت موازی پیش ببریم.
این کارشناس تجارت الکترونیک در پاسخ به این سوال که در شرایط فعلی، چه پیشبینیای برای آینده مشاغل اینترنتی در ایران دارید؟ گفت: متاسفانه ایران در زمینه زیرساختهای اینترنتی، سالها از کشورهای منطقه عقب است و پروژههای خاصی در این زمینه تعریف نشده است. در حال حاضر، بیشتر شرکتهای خارجی از طریق سیستمهای وایرلس و بیسیم، توسعههایی را انجام دادهاند، اما به لحاظ زیرساختی، پیشرفت چندانی حاصل نشده است.
وی ادامه داد: اگر فکری به حال توسعه زیرساخت و استفاده از فناوریهای جدید برای اینترنت نکنیم، عملاً دیگر کسبوکار مجازی نخواهیم داشت. این امر باعث میشود که افراد، کسبوکارهای خود را در کشورهای همسایه راهاندازی کنند یا اینکه کسبوکارها با سرعت و کیفیت بسیار پایینی انجام شوند. به عنوان مثال، پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، تاکسیهای اینترنتی لوکیشن را به درستی نشان نمیدهند و کاربران با مشکلات زیادی مواجه هستند؛ در صورتی که با استفاده از فناوریهای موجود، میتوان این مشکلات را به راحتی مدیریت کرد.
بهادربیگی تاکید کرد: امیدواریم با تدبیر مسئولان، شاهد بهبود وضعیت اینترنت و رونق کسبوکارهای اینترنتی در کشور باشیم.
به گزارش اقتصاد ۲۴، محدودیتهای اینترنتی، یک تهدید جدی برای آینده کسبوکارهای آنلاین در ایران است؛ اما با وجود این چالشها، فرصتهای زیادی نیز برای رشد و توسعه این کسبوکارها وجود دارد. با اتخاذ سیاستهای درست و حمایت از فعالان این حوزه، میتوان از این فرصتها به بهترین شکل استفاده کرد و به رونق اقتصادی و توسعه پایدار کشور کمک کرد. آینده کسبوکارهای آنلاین در ایران، در گرو تصمیماتی است که امروز گرفته میشود.