صالح آبادی میزان بدهی بانک‌ها را اعلام کرد
نشان تجارت - علی صالح آبادی رییس کل بانک مرکزی در برنامه ثریا شبکه یک سیما گفت: کنترل نقدینگی و اصلاح نظام بانکی نیاز به اصلاح روابط ارزی و ریالی دولت و بانک مرکزی دارد.
به گفته صالح آبادی رشد نقدینگی در مهر ماه ۴۲.۸ درصد، در آبان ۴۲ درصد، در آذر ۴۱.۴ درصد، در دی ۳۹.۸ درصد، بوده بنابراین، روند رشد نقدینگی رو به کاهش است.
صالح آبادی در این برنامه به سوالات زیر پاسخ داد:
در ۸ سال گذشته نقدینگی ۸ برابر شد و رشد تولید ناخالصی تقریبا ثابت ماند، از زمانی که رییس کل شدید چه اقداماتی در زمینه کنترل نقدینگی انجام دادید و برنامه اصلی شما چیست؟
صالح آبادی: یکی از محورهای مهم در اصلاح نظام اقتصادی اصلاح نظام بانکی است. برای اصلاح نظام بانکی باید رابطه دولت و بانک مرکزی و بانک ها، رابطه بانک مرکزی با بانک ها و رابطه بانک ها با مشتریان باید اصلاح شود.
رابطه بانک مرکزی با دولت بسیار مهم است و یکی از ریشه های خلق نقدینگی افزایش خالص دارایی های خارج بانک مرکزی است، به دلیل اینکه بانک مرکزی بانکدار دولت است وقتی ارزهای خارجی به ریال تبدیل می‌شود پایه پولی را افزایش می‌دهد.
الان ۵۰۳ هزار میلیارد تومان خالص دارایی های خارج بانک مرکزی است. ابتدای امسال دولت به موجب قانون قانون برنامه و بودجه ۵۵ هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی استقراض کرد، دولت و بانک مرکزی روابط ارزی و ریالی دارد که روی پایه پولی و رشد نقدینگی اثرگذار است که باید اصلاح شود.
۱۷۰ هزارمیلیارد تومان بدهی بانک ها به بانک مرکزی است که یکی از منشا های افزایش پایه پولی است. بودجه ی سال آینده نباید ناتراز باشد.
در رابطه دولت و بانک‌ها تکالیفی وجود دارد که روی دوش بانک‌ها قرار داده می‌شود. با افزایش تسهیلات تکلیفی، بدهی دولت به بانک‌ها افزایش پیدا می‌کند و درنتیجه با اضافه برداشت، بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی افزایش می‌یابد که باز هم یکی از اجزای پایه پولی بالا می‌رود. ارائه تسهیلات و خدمات بانکی به مشتریان یکی از محورهای اصلاحی است.
چه نظارت‌هایی صورت گرفته تا بانک‌ها اول تخلف نکنند سپس از بانک مرکزی هم استقراض نداشته باشند؟
صالح آبادی: بانک‌ها بایستی نسبت‌های کفایت سرمایه خود را اصلاح کنند، خلق نقدینگی در یک چارچوب باید اتفاق بیفتد بانک از ریل بانکداری نباید خارج شود، بانک به جای اینکه واسط مالی باشد خودش بنگاه‌دار شده بنابراین بانک‌ها باید اموال مازاد خود را واگذاری کنند.
مدیریت ریسک در شبکه بانکی بسیار مهم است. بانک باید بخشی از دارایی‌های خود را به شکل نقد و شبه نقد نگهداری کنند. ۱۲۰۰ همت( هزار میلیارد تومان) در بودجه سال آینده تسهیلات تکلیفی دیده شده که ناترازی را به وجود خواهد آورد. از ابتدای سال تا کنون ۲۳۰۰ همت تسهیلات پرداخت شده که ۶۷ درصد برای سرمایه در گردش بنگاه‌های تولیدی بوده است.
خیلی ها معتقد هستند که سامانه سمات به حالت پسینی اجرا می شود، چرا پیگیری نمی شود که تمام ویژگی ها در آن ثبت شود؟
صالح آبادی: یکی از محوهای نطارت بانک مرکزی به همین نطارت های برخط و هوشمند بر می گردد، در گذشته این سامانه پسینی بوده اما این سامانه این قابلیت را دارد که به سامانه کنترلی تبدیل شود. کنترل نقدینگی با جدیت در بانک مرکزی شروع شده است. با این حال، نظارت چشمی و دستی فایده‌ای ندارد و نظارت‌ها باید هوشمند، سیستمی و پیشگیرانه باشد.
برای نظارت سیستمی و پیشگیرانه در سیستم بانکی برنامه دقیق و مشخص داریم و با برنامه‌هایی که داریم خلق نقدینگی در شبکه بانکی کشور اصلاح خواهد شد. رشد نقدینگی در مهر ماه ۴۲.۸ درصد، در آبان ۴۲ درصد، در آذر ۴۱.۴ درصد، در دی ۳۹.۸ درصد، بوده است که البته ۲ درصد آن مربوط به پوشش ادغام یکی از بانک‌ها است. بنابراین، روند رشد نقدینگی رو به کاهش است.
چرا تا به الان سقفی برای میزان پرداخت تسهیلات برای بانک ها تعیین نشده است؟
صالح آبادی: سقف رشد ترازنامه بانک ها براساس مصوبه شورای پول و اعتبار تعیین شده که نیاز به اصلاحاتی دارد، زیرا برای همه بانک ها نمی توان اعمال کرد.
چه راهکارهایی برای فروش اموال مازاد بانک ها دارید؟ چرا بانکی باید ۲۰ هزار میلیارد تومان در یک پروژه سرمایه گذاری کند؟
صالح آبادی: ساز و کار فروش اموال مازاد بانک‌ها در دولت در نظر گرفته شده است که به زودی تصویب خواهد شد. با نظارت‌های هوشمند و مبتنی بر فناوری جلوی انحرافات در شبکه بانکی را خواهیم گرفت. کنترل نقدینگی و هدایت منابع به سمت تولید مطالبه مسئولین ارشد کشور و تمام مردم است چرا که پیشرفت و عدالت در کشور وابسته به اصلاح نظام بانکی است.
در تمام دنیا نظام مالیاتی علاوه بر نقش درآمدی، نقش تنظیم‌گری و تخصیص بهینه وجوه را ایفا می‌کند. قانون مالیات بر عایدی سرمایه که در مجلس در دست بررسی است می‌تواند جلوی سوداگری را بگیرد. هوشمندسازی نظام بانکی و نظام مالیاتی دو بال اصلی اصلاح نظام اقتصادی کشور است.
