دلار در ۲۰ هزار تومان به تعادل می‌رسد / جایگاه بورس در اقتصاد را حفظ کنیم
نشان تجارت - قیمت زنده دلار امروز در بازار ۲۱ هزار ۶۹۳ تومان بود که نسبت به روز گذشته حدود ۴درصد رشد داشته است.
اگر بحث توافق ایران با آمریکا رخ دهد و آمریکا به برجام برگردد و مسائل حل گردد، از یک طرف شاهد کاهش قیمت دلار خواهیم بود و احتمالا در محدوده ۲۰ هزار تومان به یک تعادلی می‌رسد و همچنین رفع بخشی از تحریم‌ها سبب افزایش صادرات محصولات داخلی و سود آوری بنگاه‌ها می‌شود.
با توجه به روند مذاکرات و ابهامات شکل گرفته در این خصوص قیمت دلار در بازار بدون ثبات در حال نوسان است و تاثیر این ابهام در بازار سرمایه با ریزش شاخص خود را نشان می‌دهد. وحید شقاقی رئیس دانشکده اقتصاد خوارزمی تاثیر مذاکرات و برآیند ریزش دلار بر بازار سرمایه را مثبت ارزیابی می‌کند. او در گفتگوی که در زیر مشروح آن را می‌خوانید، نرخ دلار را در ۲۰ هزار تومان ثبات پیش بینی کرد و پیشنهاداتی در مورد چینش دارایی خود به سهامداران داد.
*بازار سرمایه در حال حاضر دچار یک ابهام سیاسی در خصوص مذاکرات و تاثیر آن بر نرخ دلار شده، از دیدگاه شما قیمت دلار تا چه میزان کاهش پیدا می‌کند و چه تاثیری بر بازار سرمایه دارد؟
بازار‌های موازی دارایی بر روی ریزش بازار سرمایه تاثیرگذار بودند که یکی از آن‌ها دلار بود، حتی اگر این عوامل هم وجود نداشت بازار سرمایه باید خود را با بازار‌های موازی دارایی هماهنگ می‌کرد.
دلار هم علاوه بر تاثیرپذیری از عوامل داخلی به خاطر اقتصادی ایران به عوامل خارجی بستگی دارد. اگر بحث توافق ایران با آمریکا رخ دهد و آمریکا به برجام برگردد و مسائل حل گردد، از یک طرف شاهد کاهش قیمت دلار خواهیم بود و احتمالا در محدوده ۲۰ هزار تومان به یک تعادلی می‌رسد و همچنین رفع بخشی از تحریم‌ها سبب افزایش صادرات محصولات داخلی و سود آوری بنگاه‌های می‌شود، پس رفع تحریم‌ها دو تاثیر دارد، یک تاثیر منفی بر بازار سرمایه با کاهش نرخ ارز و دو افزایش صادرات و حل مسائل بانکی و بیمه‌ای، که می‌تواند برای رشد و توسعه شرکت‌ها فعال در بازار سرمایه موثر باشد، بنابراین بازار سرمایه از هر دو مسئله تاثیر خواهد پذیرفت، اما معتقدم که برآیند و خالص این دو تاثیر مثبت خواهد شد یعنی کاهش تاثیر اثر دلار و رفع موانع بانکی و توسعه شرکت‌ها در نهایت تاثیرات مثبتی بر بازار سرمایه دارد. خالص اثرات اگر مثبت شود مفهومش این است که کف شاخص بازار در محدوده عدد یک میلیون و ۲۰۰ است.
*تا حدود ۱۰ سال گذشته بازار سرمایه در نظام اقتصادی ایران جایگاهی نداشت، اما در حال حاضر به ابزار تبلغیاتی کاندیدای انتخاباتی تبدیل شده است، از دیدگاه شما آیا بازار سرمایه توانسته جایگاه خود را در اقتصاد ایران پیدا کند؟
بازار سرمایه الان جایگاه خود را در اقتصاد ایران پیدا کرده است و می‌تواند بسیار به شفافیت اقتصاد و تامین مالی پروژه‌ها و توسعه شرکت‌ها و بخش خصوصی ما کمک کند. اهمیت بازار سرمایه از کانال تامین مال یک نوع پاسخگویی ایجاد می‌کند، شرکت‌هایی که در بازار سرمایه هستند باید به سهامداران پاسخگویی باشند و اگر مدیریت شرکت ضعیف باشد سهامداران معترض هستند و به خاطر رقابت در بازار سرمایه به سمت سهم‌های دیگر حرکت می‌کنند.
بازار سرمایه ویژگی‌های برجسته‌ای دارد و هر چقدر که این بازار عمق و ثبات پیدا کند می‌تواند در تامین مالی اقتصاد ایران و شکوفایی بخش خصوص و توسعه شرکت‌های کمک کند. یعنی از تمام زوایا بازار سرمایه را نگاه کنیم مثبت است، علاوه بر آن مردم هم می‌توانند سهامدار باشند و از توسعه شرکت‌ها منفعت کسب کند. پس با جایگاهی که بازار سرمایه پیدا کرده، نیازمند حرکت به سمت تقویت نهاد‌ها اثر بخش است تا بتوانیم بازار را یک بازاری با نهاد‌های لازم تبدیل کنیم، علاوه بر آن باید نظارت دقیق‌تر، بهبود وضعیت شفافیت و ثبات قوانین با جدیت بیشتر اتفاق بیفتد، تغییرات پیوسته سیاست‌ها و مقرارت علامت منفی به سهامداران بازار می‌دهد. در حال حاضر هم در ادبیات کاندیدای ریاست جمهوری، بازار سرمایه جایگاه ویژه پیدا کرده است، چون الان بیش از ۵۰ میلیون نفر درگیر بازار سرمایه شدند.
*ریزش بازار سرمایه، زیان سنگینی به سهامداران به خصوص کسانی که در مرداد ماه وارد باز شدند وارد کرد، چه پیشنهادی به سهامداران که در بازار ماندند دارید؟
اولا کسانی که وارد بازار سرمایه می‌شوند باید حداقلی دانشی را داشته باشند به خصوص برای کسانی که در کوتاه مدت می‌خواهند وارد شوند. افرادی که بلند مدت وارد بازار می‌شوند، مطمئنا در صورت انتخاب یک سهم خوب متضرر نخواهند شد، چون وقتی سهمی را با دانش و اطلاع به عنوان یک دارایی برای مثلا ۵ سال آینده خریداری می‌کنند، به خاطر بازده بالای بازار سرمایه حتما سود خوبی کسب می‌کنند.
مردم را تشویق کنیم در بازار سرمایه به عنوان یک بازار جدید حضور پیدا کنند و به عنوان یک دارایی برای نسل‌های آینده به آن نگاه کنند.
کسانی که کار کوتاه مدت انجام می‌دهند نیاز به وقت، دانش و مهارت کافی دارند به همین دلیل، افرادی که متضرر شدند نگاهشان کوتاه مدت بوده، چون این‌ها سهمی را خریداری کردند و قصد داشتند سریع رشد قیمت پیدا کند و آن را بفروشند و الان افت پیدا کرده است، بنابراین افراد کوتاه مدت نیاز به یک مهارت کافی دارد که بتوانند خرید و فروش روزانه یا هفتگی انجام دهند، همچنین سرمایه‌گذاران، بازار سرمایه را یک بازار دارایی مانند مسکن و ... قلمداد کنند.
در نگاه بلند مدت، علاوه بر اینکه سهامدار از سود شرکت در مجامع درآمد کسب می‌کنند و جدا از قیمتی که در بلند مدت سهم رشد می‌کند، می‌تواند برای شکوفایی اقتصاد ایران هم نقش آفرین باشد.
*به عنوان یک سهامدار سبد دارایی خود را چگونه بچینیم که دچار زیان در شرایط کنونی بازار نشویم؟
اگر نگاه بلند مدت باشد این بازار زیان ده نخواهد بود، اما انتخاب یک سبد مهم است که فرد را از آینده سهم مطمئن کند. این موضوع دانش تخصصی می‌طلبد؛ بررسی خود شرکت از نظر منابع دارایی، سرمایه شرکت، دارایی ارزنده، صادرات محور بودن آن، توسعه فعالیت شرکت و ثبات مدیریت و مواردی در تحلیل بنیادی برای خریداری سهم مهم است و در کنار آن تحلیل تکنیکال هم نیاز است چرا که ممکن است یک شرکت بنیاد قوی داشته باشد، ولی در سال‌های گذشته رشد بالای کرده و فعلا نیاز به استراحت دارد، لذا انتخاب یک سبد مطمئنا نیاز به داشتن دانش یا مشورت با افراد آگاه یا شرکت‌ها مشاوره دارد.
بعد از اینکه شخص، سهم‌های سبد خود را انتخاب کرد، باید اجازه دهد مدتی بگذرد تا در شرایط کنونی بازار سرمایه فاصله ایجاد شکل گرفته را پر کند. بازار سرمایه بعد از آن رشد نیاز به یک استراحت دارد تا بتواند رشد خود را طی کند. معمولا عوامل مختلف سیاسی و بین الملل در بازار سرمایه موثر هستند و با توجه به اینکه حضور پر رنگ مردم در بازار سرمایه را شاهد هستیم، بازار عمق کافی را پیدا کرده است.
در سال‌های اخیر تعداد زیادی از شرکت‌ها تمایل دارند که وارد بازار شوند بنابراین نیاز به تقویت بازار و حمایت از آن بیش از پیش حس می‌شود. منظور از حمایت، دستکاری در بازار نیست بلکه ثبات قوانین و ثبات سیاست‌های کلان کشور است چرا که همه سیاست‌گذاری‌های کلان کشور تاثیرات خودش را در بازار نشان می‌دهد. مثلا سیاست‌های پولی و مالی، بودجه‌ای، سیاست‌های بین المللی و حتی حرف یک مسئول ارشد اقتصادی تاثیر خود را بر بازار سرمایه نشان می‌دهد. بازار سرمایه بازار حساسی است بنابراین مثل گذشته نمی‌توانیم هر نوع سیاستی را اتخاذ کنیم. مدیریت بازار سرمایه باید تلاش کند که هماهنگی را بین ارکان سیاست گذاری کلان اقتصادی بتواند ایجادکند.
بنده به آینده بازار سرمایه با همه بالا و پایینی که دارد به آینده آن امیدوارم. این دولت و دولت بعدی باید سعی کنند نهاد بازار سرمایه را تقویت کنند و تلاش کنند به نهاد‌های اقتصادی ایران برسد. مردم را تشویق کنیم در بازار سرمایه به عنوان یک بازار جدید حضور پیدا کنند و به عنوان یک دارایی برای نسل‌های آینده به آن نگاه کنند. تجربه نشان می‌دهد که بازار سرمایه در بلند مدت سود بیشتری نسبت به سایر بازار‌ها دارد.
