نشان تجارت بازار ارز ایران سال ۹۹ را در حالی به پایان میرساند که امیدواری فعالان این بازار برای تعیینتکلیف FATF ، برجام و رفع تحریمها از سوی سیاستگذاران سیاسی به نتیجه نرسیده است و مسیر آینده این بازار همچنان در ابهام است.
کامبیز افسری، فعال و کارشناس بازار ارز مهمترین عامل تعیین نرخ ارز در ایران را مثبت بودن یا منفی بودن نرخ مبادله تجاری، تفاضل صادرات و واردات کل، عنوان میکند.
او توضیح میدهد: در قسمت صادرات، فروش نفت ایران مهمترین و بزرگترین قسمت صادرات ما است، پس تاثیرگذارترین عامل بر نرخ ارز در سال اینده ادامه تحریم یا لغو تحریمهای نفتی و بانکی است. هر چه به سمت لغو تحریمها قدم برداریم طرف عرضه تقویت شده و تقاضای ارز جهت حفظ ارزش دارایی کمتر میشود. بالعکس هر چه از لغو تحریمها فاصله بگیریم طرف تقاضای ارز جهت حفظ ارزش دارایی افزایش پیدا کرده و طرف عرضه کاهشی میشود پس شاهد افزایش و جهش قیمت ارز میشویم.
او تاکید میکند: البته عوامل دیگری مثل تورم، نقدینگی، نرخ سود بانکی و وضعیت بورس نیز همگی جزو عوامل تاثیرگذارند ولی مهمترین و تاثیرگذارترین عامل همان نرخ مبادله تجاری است.
این کارشناس درباره تاثیر انتخابات ریاستجمهوری ایران بر بازار ارز نیز عنوان میکند: همان طور که پیشبینی میشد دولت امریکا و طرفهای خارجی عضو برجام، نگاه دقیقی به انتخابات ریاست جمهوری ایران داشته و هر کنش سیاسی را موکول به پس از انتخابات میکنند. پس میتوان گفت حداقل تا اخر خرداد بازار ارز در حالت بلاتکلیفی و روزمرگی است و تحولات اساسی از نوع مثبت و منفی بعد از انتخابات ریاست جمهوری اتفاق میافتد.
این کارشناس در ادامه درباره تاثیر سه عامل احتمالا موثر بر بازار امسال یعنی احتمال افزایش فروش نفت ایران، کاهش ریسک کرونا و تاثیررشد متغیرهای پولی نیز اینطور اظهار نظر میکند: فروش نفت ایران را با گشایشهای بیشتری متصور هستیم. حتی در تداوم تحریم و طرفین معاملاتی ایران و خود ما ، در ماههای اینده راهکارهای بهتری برای فروش نفت و ورود ارز پیدا میکنیم.
همچنین به باور او با کاهش ریسک کرونا در ۱۴۰۰، مبادلات تجاری افزایش یافته و چرخه تولید و صنایع مختلف در جهان بِه حرکت درمیِآید و شاهد افزایش تقاضا ًدر بخش انرژی هستیم. با افزایش تقاضا قیمت نفت ًدر بازارهای جهانی افزایش یافته و افزایش قیمّت نفت بر درامدهای نفتی ما تاثیر مثبت میگذارد، حتی اگر در تحریم باشیم. ضمن این که اگر طرف تقاضای بازار انرژی با شوک رو به رو شود، احتمال رفع تحریم های نفتی ایران بیشتر هم خواهد شد.
افسری در باره سومین عامل تاثیرگذار نیز میگوید: شاخصهای پولی چون نرخ تورم، نرخ نقدینگی و پایه پولی همگی متاثر از شرایط تحریم در وضعیت نامناسب هستند. شاخصهای پولی به ما میگوید نرخ ارز در سال اینده حداقل کاهشی نیست، مگر این که وضعیت فروش نفت ما افزایش پیدا کند و ورود پول نفت، وضعیت شاخصهای پولی را بهبود بخشد.