نشان تجارت - دامنه نوسان و ریزش بورس باعث شد، شاخص کل روز شنبه برای بار دوم طی شش ماه گذشته تا کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد کاهش یابد، موضوعی که این بار با اعتراض جدی سهامداران روبرو شد و حتی کار را به پرتاب تخم مرغ به سمت شیشههای سازمان بورس رساند. موضوعی که دستمایه شوخی کاربران شبکههای اجتماعی شد چرا که همزمان با این اعتراضها روز یکشنبه شاخص روند صعودی در پیش گرفت. با این همه، اما روز دوشنبه باز هم شاخص بورس علیرغم آغاز مثبت، کار خود را با منفی تمام کرد تا باز هم امیدها برای روند مثبت ادامهدار کمرنگ شود.
در این زمینه، اما تحلیلگران عوامل متفاوتی را برای رفت و برگشتهای بازار عنوان میکنند که کلیدواژه همه آنها ترس سهامداران است. حاشیه بازار و اتفاقاتی از جمله نفتکش کره جنوبی، تصمیم فولادی وزارت صمت، اقدامات انتخابی ترامپ و... باعث ایجاد ترس در سهامداران شده است؛ این تحلیل بهزاد صمدی است. این تحلیلگر، اما معتقد است ترامپ فقط حدود هشت روز کاری دیگر رئیس جمهور آمریکا خواهد بود و استرس بازار در مورد احتمال وقوع جنگ و تحریمها کاهش خواهد یافت. همچنین گزارش شرکتها بسیار خوب است و قیمتهای جهانی روندی صعودی دارد. در میانمدت و بلندمدت به رشد بازار خوشبین هستیم.
همچنین اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری نیز طی روزهای گذشته با مدیران هلدینگها و شرکتهای حقوقی فعال در بازار سرمایه جلسه گذاشت و گفت: بورس نهادی مستقل است، ولی دولت همیشه از بازار سرمایه حمایت میکند، دولت وظیفه دارد ضمن حمایت از بازار سرمایه همه تلاش خود را برای رفع نگرانی سهامداران و جلوگیری از آسیب دیدن آنها به کار گیرد.
در عین حال حسن روحانی رئیس جمهوری نیز در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت در سخنانی گفت که دولت همواره بر اساس سیاستهای اصلی خود مبنی بر تقویت بازار سرمایه با محوریت بورس، تلاش دارد با تسهیل فعالیتها و کاهش محدودیتها و اعتماد به شرکتهای با سابقه و خوشنام و موثر که با ثبات رویه و با رعایت مقررات عمل کردهاند و همواره موجب رونق بازارهای داخلی و خارجی بوده اند، زمینه افزایش فعالیت و خرید و فروش در بورس کالا را فراهم کند.
حال، اما به نظر میرسد سایه تردید همچنان بر سر آینده بازار به چشم میخورد، تردیدی که ممکن است رکود و درجا زدن شاخص را ادامه دار کند. هرچند نظرهای متفاوتی نیز در این زمینه گفته میشود.
نوید اختری زاده، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در این زمینه میگوید: واقعیتی در بازار سرمایه رخ داده است و آن این است که نقدینگی بزرگی از بازار خارج شده است. طی ۲۰ روز گذشته خروجی نقدینگی زیاد بوده است و پول بزرگی از بازار سرمایه بیرون رفته که شاید به راحتی دوباره وارد بازار نشود.
وی میافزاید: در حال حاضر نوسان یک روز مثبت و یک روز منفی حاصل پولی است که در بازار باقی مانده است و پول بزرگی از بازار خارج شده است. هرچند کمکهایی هم از سوی صندوق توسعه بازار صورت میگیرد، اما قدرت لازم را برای صعودی نگه داشتن بازار ندارد.
اختری زاده با بیان اینکه در حال حاضر سهامهای شاخص ساز نزولی هستند و یا درجا میزنند، اظهار میکند: سهام شرکتهای شاخصساز زمانی رشد میکنند که نقدینگی قدرتمندی در بازار وجود داشته باشد. در حال حاضر مدل رفتاری شاخص سازها نشان میدهد که پول قدرتمند در بازار نیست و هنوز قصد ورود مجدد به بازار را ندارد.
وی با تاکید بر اینکه تا اعتماد به بازار برنگردد نمیتوان به ورود دوباره نقدینگی امیدوار بود، میگوید: یک ریزش ۳ تا ۴ ماهه در بازار را شاهد بودیم که سبب شد ترس و هیجان در بازار ایجاد شود که گریبان بازار را گرفت. ورود نقدینگیهایی هم که در برخی روزها مشاهده میشود قدرت چندانی ندارند.
این کارشناس بازار سرمایه همچنین میگوید: نکته مهم حضور بایدن در راس کار است که شاید دلیل درجا زدن شاخص سازها، چشم انداز افت قیمت دلار باشد.
وی میافزاید: حضور بایدن شاید با چراغ سبزی برای بازگشت به برجام همراه باشد که اگر این اتفاق رخ دهد افق ۶ ماهه دلار رشدی نخواهد بود و حتی ممکن است با افت هم همراه باشد. شاید بازار با فروش شرکتهای دلاری از حالا کاهش قیمت دلار را پیش خور میکند.
اختری زاده با بیان اینکه طبیعت بازار سرمایه به این صورت است که تورم بر آن اثر مثبت دارد، میافزاید: در حال حاضر دو دلیل بازار برای نرخ دلار است. در دورههایی که نرخ دلار ثابت میشد و یا افت میکرد روی بازار سرمایه نیز اثر منفی داشت.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح میکند: به نظر میرسد در صورت تقویت ریال با آمدن بایدن گروههای بانکی، سیمانی، دارویی، خودرویی، غذایی و قندی میتوانند در ۶ یا ۷ ماه گزینههای بهتری برای سرمایهگذاری باشند. فرض بر این است که گشایشهای اقتصادی ایجاد شود و سیاستهای بایدن به طور کلی متفاوت از ترامپ باشد و فضای فشار حداکثری کمی تلطیف شود.
وی تصریح میکند: فضایی را که برای ۶ ماه آینده میتوان متصور بود رشد گروههای ریال محور است و سهامهای شرکتهای دلاری میتوانند درجا بزنند و یا حتی با افت همراه باشند. سناریوی محتمل بر تقویت ریال و جذابیت سهامهای ریالی است.
اختری زاده درباره نقش بازارگردانها در بازار نیز میگوید: بازارگردانها در حال حاضر حمایتهای خود را میکنند و از طرف دیگر آقای جهانگیری اعلام کرده که ۲۵۰۰ میلیارد تومان از طرف صندوق توسعه ملی برای خرید منفیهای بازار اختصاص داده شود.
این کارشناس بازار سرمایه میگوید: از سوی دیگر صندوقهای بازارگردانی به شدت فعال هستند و هر روز به تعداد آنها افزوده میشود. ماهیت کار این صندوقها بحث افزایش نقدشوندگی سهام بازار است و با توجه به قوانین صندوقهای بازارگردانی اگر سهمی صف فروش شود آن صندوق تعهدی را در قبال آن دارد که باعث روان شدن معاملات چه در سمت فروش و چه در سمت خرید میشود.
اختری زاده خاطرنشان میکند: اما بحث اصلی آن است که امروز ان پول قدرتمندی که در سالهای ۹۷ و ۹۸ به بورس ورود پیدا کرد، را شاهد نیستیم و نقدینگی در حال حاضر قدرت و صلابت لازم را برای رشد مداوم بازار ندارد. اما در کل اگر یک افق بلند مدت برای بازار ترسیم کنیم با توجه به ساختار تورمی اقتصاد، روند بازار سرمایه رو به رشد است و در اشل بلند مدت سهامداران را به سود خواهد رساند.