دعوای متناسب‌سازی مستمری‌ها در تامین اجتماعی هنوز ادامه دارد/ دعوایی که اختلافش ۴۰۰ هزار تومان در ماه است
نشان تجارت -پایان متناسب سازی مستمری‌ها برای بازنشستگان تامین اجتماعی آنطور که می‌گفتند نشد؛ در ماه‌های گذشته شماری از مستمری‌بگیران این سازمان شکایت‌هایی را در دیوان عدالت اداری طرح کرده‌اند که می‌تواند تمامی محاسبات مربوط به متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان مشاغل سخت و زیان آور را نفی کند.
متناسب سازی مستمری‌های تامین اجتماعی مردادماه امسال و پس از یک وقفه ۱۲ ساله عملیاتی شد؛ دولت از محل بدهی ۳۰۰ هزار میلیاردی که از قبل به سازمان تامین اجتماعی داشت، مالکیت سبدی ۳۲ هزار میلیارد تومانی از سهام باقیمانده شرکت‌های دولتی را به سازمان تامین اجتماعی منتقل کرد و قرار شد تا عواید حاصل از آن بابت متناسب سازی مستمری بازنشستگان هزینه شود.
به دنبال این واگذاری سازمان تامین اجتماعی از مرداد ماه مستمری‌های سال ۹۹ را با رعایت متناسب سازی پرداخت کرد، امااین افزایش بیش از آنکه رضایت بازنشستگان را جلب کند به صف آرایی آن‌ها با مدیریت دولتی سازمان تامین اجتماعی منجر شد. مخالفت اصلی از ناحیه بازنشستگان و مستمری بگیرانی بود که در سال‌های گذشته در قالب مقررات مشاغل سخت و زیان آور به صورت پیش از موعد بازنشسته شده اند و با نادیده گرفته شدن کل سوابق سخت و زیان آور خود در امتیاز بندی‌های متناسب سازی معترضند.
هرچند این اعتراض منجر به عقب نشینی سازمان تامین اجتماعی و بازبینی متناسب سازی بازنشستگان سخت و زیان آور شد، اما شماری از بازنشستگان مابین این چانه‌زنی بیکار ننشستند و جدا از یکدیگر شکایاتی را در دیوان عدالت اداری مطرح کردند که نتیجه آن‌ها تا به اینجا محکومیت سازمان تامین اجتماعی بوده است.
شکایت شماری از بازنشستگان به دیوان عدالت اداری
بازنشستگان تامین اجتماعی این روز‌ها جسته و گریخته می‌شنوند که شعب دیوان عدالت اداری در مرحله بدوی رای به ابطال محاسباتی داده‌اند که سازمان تامین اجتماعی آن را مبنای پرداخت مستمری بازنشستگان سخت و زیان آور قرار داده بود؛ از قرار معلوم این آرا با اعتراض سازمان مواجه شده و حالا پرونده در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری در حال رسیدگی است.
علیرضا حیدری، نائب رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری با تایید این اتفاق می‌گوید: بازنشستگان شاکی پیش از بازبینی متناسب سازی مستمری‌ها به دیوان مراجعه کرده‌اند و آرایی که تا به اینجا صادر شده به نفع شاکیان بوده است؛ این آرا حتی بازبینی انجام شده را هم نقض می‌کند و در صورتی که به تایید نهایی برسد می‌تواند ماجرای متناسب سازی را به نفع شاکیان پرونده تغییر دهد.
وی در توضیح ماهیت این شکایت به اقتصاد۲۴ می‌گوید: اعتبار متناسب سازی می‌بایست متناسب با سابقه بیمه پردازی و مبالغ حق بیمه‌های پرداخت شده در قالب مستمری ماهانه به بازنشستگان پرداخت می‌شد؛ مبنای این تقسیم امتیازاتی بود که سازمان تامین اجتماعی براساس دو فاکتور سابقه بیمه پردازی و میزان حق بیمه‌های پرداخت شده برای هر بازنشسته درنظر گرفته بود. صرف نظر از نارضایتی‌های عمومی، نزدیک به ۳۰۰ هزار مستمری بگیر که بازنشسته پیش از موعد مشاغل سخت و زیان آور بودند بیش از همه نسبت به این حساب و کتاب معترض بودند؛ خواسته آن‌ها این بود که کل سابقه سخت و زیان آور آن‌ها مبنای امتیازدهی قلمداد شود، اما سازمان تامین اجتماعی چه در مرحله نخست متناسب سازی و چه در مرحله بعد از بازبینی این مزایا را تنها به هزینه اختصاص داده بود که مستمری بگیران سخت زیان آور در زمان بازنشستگی پیش از موعد به عنوان حق بیمه اضافی به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کرده بودند.
حیدری برای درک بهتر ماجرا اینطور مثال می‌زند: فرض کنید که کارگری با ۲۰ سال کار سخت و زیان آور بازنشسته شده است؛ طبق قانون مشاغل سخت و زیان آور در زمان بازنشستگی این کارگر هر سال سابقه او معادل ۱.۵ سال عادی محاسبه شد و در نتیجه در سازمان تامین اجتماعی بعد از دریافت یک هزینه اضافی (۴ یا ۸ درصد حق بیمه بیشتر به ازاء هرسال سابقه سخت و زیان آور) برای او حکم بازنشستگی در ازاء ۳۰ روز مستمری صادر شد.
وی ادامه می‌دهد: دعوای اخیر زمانی آغاز شد که قرار شد متناسب سازی مستمری‌ها در سازمان تامین اجتماعی هم اجرایی شود. سازمان در محاسبات خود بر اساس ۴ یا ۸ درصد حق بیمه اضافی به سوابق سخت و زیان آور امتیاز داد در حالی که بازنشستگان سخت و زیان آور خواستار آن بودند تا در این امتیاز دهی کل سابقه سخت و زیان آوری آن‌ها مورد تایید قرار بگیرد.
دعوایی که می‌تواند مستمری‌ها را ۴۰۰ هزار تومان زیاد کند
این فعال صنفی کارگران شاغل و بازنشسته برای روشن کردن عمق اختلافی که میان شاکیان و سازمان تامین اجتماعی وجود دارد به همان مثال فرضی استناد کرده و می‌گوید: در محاسبات سازمان تامین اجتماعی به کارگری که ۲۰ سال سابقه کار سخت و زیان آور داشته و به صورت پیش از موعد بازنشسته شده باشد ۳ سال امتیاز متناسب سازی تعلق می‌گیرد و مجموع امتیازات او به ۲۳ سال خواهد رسید در حالی که خود کارگر بازنشسته انتظار دارد تا در این امتیازگیری ۱۰ سال سنوات استحقاقی او هم لحاظ شده و مجموع امتیازات او به ۳۰ سال برسد. ارزش این ۷ سال اختلاف نظر در محاسبه مستمری متناسب سازی شده چیزی بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان در ماه است؛ این مبلغ آنقدر هست که هم شاکیان برای دریافتش خود را به آب و آتش بزنند و هم سازمان تامین اجتماعی تمام تلاش خود را برای نپرداختن آن انجام دهد.
حیدری در خاتمه می‌گوید: هرچند از آذر ماه مستمری‌های متناسب سازی شده براساس محاسبات تجدیدنظر شده پرداخت می‌شوند، اما هنوز مطالبه شاکیان تامین نشده و برای همین از حالا به بعد همه چیز به شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری بستگی دارد؛ اگر سازمان محکوم شود باید در محاسبات متناسب سازی مستمری‌ها طبق خواسته معترضان مستمری‌های بازنشستگان سخت و زیان آور رفتار کند؛ اگر هم در این فاصله شمار شکایت‌ها افزایش یابد و یا بازهم نسبت به آرا صادر شده معترضی وجود داشته باشد ممکن است این بار پای کمیسیون تخصصی تامین اجتماعی هیات عمومی دیوان عدالت اداری به ماجرا بازشود و با یک رای وحدت رویه لازم‌الاجرا تکلیف همه از معترضان گرفته تا سازمان تامین اجتماعی یک بار برای همیشه روشن شود.
یکبار به سود تامین اجتماعی و یکبار علیه آن
در هفته‌های گذشته یکبار دیگر شکایت بازنشستگان تامین اجتماعی به دیوان عدالت اداری خبرساز شده بود؛ آن زمان اعلام شد که کانون بازنشستگان تامین اجتماعی شهرستان تهران در شکایتی که به سود سازمان تامین اجتماعی و علیه دولت در دیوان عدالت اداری مطرح شده برنده شده است ، اما این بار وضعیت متفاوت است؛ بازنشستگان شکایتی را علیه سازمان تامین اجتماعی مطرح کرده و تا الآن برنده بوده‌اند، البته باید منتظر ماند و دید که عاقبت رسیدگی به این دعوای حقوقی چه خواهد شد؟
منبع: اقتصاد24
