برای بررسی قیمتها در بازار خودرو «دنیای اقتصاد» قیمت ۱۲ خودرو از شرکتهای مختلف که هفته گذشته نیز تغییرات آنها را بررسی کرده بود، دوباره زیر ذرهبین قرار داد. ۱۲ خودروی مورد بررسی که شامل ۶ خودروی تولید داخل و ۶ خودروی مونتاژی است تا سقف ۴ درصد طی یک هفته گذشته کاهش قیمت داشتهاند. بین خودروهای داخلی شاهد ثبات قیمت بیشتری بودیم و بیشتر محصولات داخلی بهجز یک محصول، ثبات قیمت داشتهاند یا بین ۵ تا ۱۰میلیون تومان کاهش قیمت را تجربه کردهاند. با این حال دنا پلاس به عنوان یک استثنا عمل کرده و در یک هفته گذشته ۳۰میلیون تومان معادل ۴درصد افت قیمت داشته است.
با این وجود خودروهای مونتاژی شاهد افت قیمت بیشتری بودهاند. از این بین فونیکس تیگو ۸ که بعد از فروردینماه رکورددار افت قیمت بوده، در هفته گذشته نیز بیشترین کاهش قیمت را بین ۱۲ خودروی منتخب به خود اختصاص داده است. این محصول که ۳۰ فروردینماه با بهای سهمیلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان فروخته شده بود، روز گذشته قیمت آن به ۲ میلیارد و ۴۶۰ میلیون تومان رسید تا در افت قیمت آن به مرز یکمیلیارد تومان نزدیک شود. ۱۲ خودروی مورد بررسی به طور میانگین طی هفته گذشته ۶/ ۲ درصد افت قیمت داشتهاند.
دلایل مختلفی را میتوان برای افت قیمت خودروهای مونتاژی در بازار خودروی کشور طی هفته گذشته نام برد. یکی از این دلایل میتواند انتظار کاهش قیمت بیشتر بین مشتریان باشد. به نظر میرسد که روند نزولی قیمت محصولات خودروسازان خصوصی (به واسطه قیمتگذاری شورای رقابت) طی ماههای گذشته این انتظار را ایجاد کرده که قیمتها بیش از پیش با افت مواجه شود. علاوه بر این، مشتریان در انتظار اجرای مصوبه شورای رقابت هستند.
قیمتگذاری این محصولات توسط شورای رقابت، بهای این خودروها را حتی نسبت به قیمت قبلی نمایندگیها با کاهش قابلتوجهی همراه کرده و اختلاف قیمت بین کارخانه و بازار را برای این دست از خودروها بیش از پیش تعمیق کرده است؛ بنابراین مشتریان ترجیح میدهند برای خرید این خودروها تا تعیینتکلیف نهایی اختلافات بین خودروسازان خصوصی و شورای رقابت صبر کنند و دستکم تا تعیینتکلیف این موضوع نمیتوان انتظار داشت تقاضا برای خودروهای مونتاژی با رشد همراه باشد. دلیل دیگر این موضوع پیشفروش محصولات خودروسازان خصوصی در سامانه یکپارچه فروش خودرو است.
در واقع با توجه به اختلاف قیمت قابلتوجه بین بازار و کارخانه، افراد ترجیح میدهند خودروی موردنیاز خود را از طریق فروش یکپارچه خریداری کنند. گرچه مدتزمانی طول میکشد که متقاضیان به خودروی موردنظر خود دست پیدا کنند، اما اختلاف قیمت کارخانه و بازار باعث میشود علیرغم زمان ازدسترفته خرید خودرو از این طریق صرفه اقتصادی داشته باشد؛ بنابراین مشتریان سعی کردهاند شانس خود را در دور دوم فروش یکپارچه خودرو امتحان کنند؛ بنابراین این موضوع نیز یکی از عواملی است که تقاضا برای خرید خودروهای مونتاژی در بازار را کاهش داده است. موضوع دیگری که میتوان در این راستا به آن اشاره کرد، مالیات بر عایدی سرمایه است.
به طور کلی مالیات بر عایدی سرمایه به این معناست که شخص هنگام فروش دارایی خود به واسطه مابهالتفاوت بین قیمت خرید و فروش مکلف میشود مبلغی را به عنوان مالیات بر عایدی سرمایه خود پرداخت کند. مالیات بر عایدی سرمایه شامل خودرو نیز میشود. با گذشت حدود دو سال از اعلام وصول این طرح در مجلس، حالا به نظر میرسد موضوع جدی شده و بررسی اخذ این شکل از مالیات در دستور کار نمایندگان خانه ملت در کمیسیونهای مختلف است. این موضوع گرچه هنوز اجرایی نشده و برخی از کارشناسان نیز اعتقاد دارند که تاثیر زیادی بر بازار خودروی کشور نخواهد گذاشت، اما باز هم میتوان آن را یکی از دلایل افت قیمت و رکود در بازار خودرو بهخصوص در مورد خودروهای مونتاژی دانست.
موضوع موثر دیگر در افت قیمت خودرو بهخصوص محصولات خودروسازان خصوصی، آغاز تحویل اولین محموله خودروهای وارداتی است. در واقع متقاضیان ترجیح میدهند ورود خودروهای خارجی و تاثیر آن بر بازار از خرید خودرو خودداری کنند. هفته جاری تحویل اولین محموله چانگانهای وارداتی آغاز شد. از طرف دیگر اخبار منتشره حاکی از آن است که موضوع واردات خودروهای دستدوم قوت گرفته است. علی جدی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، پیش از این به «دنیای اقتصاد» اطلاع داده بود که در همین هفته، یعنی دقیقا بعد از تعطیلات، موضوع واردات خودروهای کارکرده در صحن مجلس مطرح میشود.
متقاضیان خرید خودرو امیدوار هستند در صورت به نتیجه رسیدن این طرح بتوانند با قید بودجهای که دارند، به جای خرید یک خودروی مونتاژی یا داخلی، یک خودروی خارجی دستدوم با کیفیت بیشتر را خریداری کنند؛ بنابراین این موضوع نیز میتواند از دلایلی باشد که روی کاهش قیمت خودرو و رکود معاملات در بازار خودرو موثر است. از سوی دیگر طی چند روز گذشته اخبار مربوط به احتمال توافقات برجامی و فعل و انفعالات در سیاست خارجی نیز تاثیر خود را بر بازار سکه و ارز و به تبع آن بازار خودرو گذاشته است.
افتوخیز بازار
همانطور که اشاره شد «دنیای اقتصاد» برای بررسی بازار خودروی کشور قیمت ۱۲ محصول مختلف را در ۳۰ فروردینماه، ۲۰ اردیبهشتماه، ۱۰ خردادماه و ۱۷ خردادماه بررسی کرده است. پژو ۲۰۶ تیپ ۲ که ۳۰ فروردینماه به قیمت ۶۰۵ میلیون تومان خرید و فروش میشد، روز گذشته ۵۲۰ میلیون تومان قیمتگذاری شده بود. بهای این خودرو که هفته گذشته نیز همین قیمت را داشت در ۲۰ اردیبهشتماه ۵۴۵ میلیون تومان بود؛ بنابراین از ابتدای فروردین تاکنون نرخ این خودرو ۱۴ درصد کاهش داشته است. پژو پارس LX نیز در این مدت از ۷۳۰ میلیون تومان به ۶۴۰ میلیون تومان رسید. این خودرو ۱۰ خردادماه ۶۴۵ میلیون تومان قیمت داشت. شاهین محصول گروه خودروسازی سایپا نیز که ۳۰ فروردینماه ۶۹۵ میلیون تومان قیمت داشت و ۲۰ اردیبهشتماه بهای آن به ۵۹۰ میلیون تومان رسیده بود، ۱۰ خردادماه ۵۷۰ میلیون تومان قیمتگذاری شد. این خودرو با ۵ میلیون تومان کاهش قیمت نسبت به هفته گذشته، دیروز به قیمت ۵۶۵ میلیون تومان خرید و فروش شد.
تارا اتوماتیک محصول دیگری است که بهای آن را در این بازه زمانی بررسی میکنیم. بر این اساس این خودرو روند نزولی قابلتوجهی داشته و از یکمیلیارد و ۴۵ میلیون تومان در ۳۰ فروردینماه به ۸۸۰ میلیون تومان در ۲۰ اردیبهشت، ۸۴۵ میلیون تومان در ۱۰ خردادماه و ۸۴۰ میلیون تومان در روز گذشته رسیده است. دناپلاس دندهای نیز در این میان افت قیمت قابلتوجهی طی هفته گذشته داشته است. این خودرو که چهارشنبه هفته گذشته ۶۹۰ میلیون تومان خرید و فروش میشد روز گذشته با ۳۰ میلیون تومان کاهش قیمت، ۶۶۰ میلیون تومان قیمتگذاری شد.
بهای این خودرو ۳۰ فروردینماه ۷۷۵ میلیون تومان بود. کوییک R پلاس آخرین خودروی داخلی است که مورد بررسی قرار میدهیم. این محصول نیز که در آخرین روز از فروردینماه ۵۰۵میلیون تومان قیمت داشت در ۲۰ اردیبهشت به ۴۷۰ میلیون تومان، ۱۰ خرداد ۴۳۵ میلیون تومان و روز گذشته به ۴۲۵ میلیون تومان رسید. سری هم به خودروهای مونتاژی بزنیم. در میان این خودروها فونیکس تیگو ۸ از سهمیلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان به دومیلیارد و ۴۶۰ میلیون تومان رسید. بهای این خودرو بیستم اردیبهشتماه دومیلیارد و ۸۰۰میلیون تومان بود.
همچنین فیدلیتی هفتنفره نیز کاهش قیمت قابلتوجهی داشته است؛ این خودرو که روز پایانی فروردینماه دو میلیارد و ۳۵۰ میلیون تومان قیمت داشت، ۲۰ اردیبهشت به دومیلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان رسیده و ۱۰ خرداد نیز رکورد یکمیلیارد و ۸۵۰ میلیون تومانی را ثبت کرد. البته از هفته گذشته بهای این خودرو ثابت بوده، اما طی ماههای گذشته افت قیمت قابلتوجهی داشته است. MVMX۲۲ نیز محصول دیگری است که تغییرات آن را بررسی میکنیم. این خودرو نیز از هفته گذشته با ۱۵ میلیون تومان کاهش قیمت از ۹۶۵ میلیون تومان به ۹۵۰ میلیون تومان رسیده است. به طور کلی میتوان پیشبینی کرد که اگر نرخ ارز روند صعودی به خود نگیرد روند کاهش قیمت خودرو ادامه داشته باشد.