نشان تجارت - با رشد تصاعدی تورم در کشور معیشت دهکهای پایین جامعه به شدت دستخوش تغییر شده است. حداقل دستمزد کارگری که از ابتدای سال با ۲۶ درصد افزایش نسبت به سال گذشته همراه بود، با گذر تنها شش ماه از سال عملاً حتی برای هزینههای ضروری زندگی که آن را خط بقا مینامند ناکافی و بسیار کم بوده است. اگرچه نرخ تورمی که دولت اعلام میکند، حاصل دستکاری و آمارسازیها است و با نرخ تورم واقعی فاصله دارد، اما آخرین گزارشهای مرکز آمار ایران نیز حکایت تشدید مصائب معیشتی خانوارهای ایرانی دارد. به ویژه که تورم در حوزه مسکن و اجارهبها نیز همواره بیش از دیگر مولفههای ضروری خانوار بوده است. هر ساله سفره کارگری روز به روز کوچکتر میشود، اما شورایعالی کار حاضر نیست قیمت نیروی کار را اواسط سال بر بمنای تورم موجود در کشور افزایش دهد و همواره از درخواست اعضای کارگری شورایعالی کار مبنی بر برگزاری مجدد جلسات مزدی سر باز میزند.
براساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه شهریور ماه ١٤٠٠ برای خانوارهای کشور به ٤٥,٨ درصد رسیده که نسبت به در ماه قبل، ٠.٦ واحد درصد افزایش نشان میدهد. آنچه در افزایش نرخ تورم طی چند سال اخیر قابل توجه است، نرخ تورم بالای خوراکیها بوده است. نرخ تورم نقطهای شهریور ماه گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» با افزایش ٣.٢ واحد درصدی به ٦١.٦ درصد رسید.
در گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به گروه «لبنیات و تخم مرغ» (ماست، پنیر و شیر پاستوریزه)، گروه «سبزیجات» (کاهو، هویج فرنگی و کدوسبز) و گروه «ادویه و چاشنی» (رب گوجه فرنگی، سس مایونز) میباشد. در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات»، گروه «مسکن، آب، برق و گاز» (متوسط قیمت یک متر مکعب گاز و آب، اجاره بها)، گروه «هتل و رستوران» (غذاهای سرو شده در رستوران) و گروه «حمل و نقل» (روغن موتور و انواع اتومبیل سواری) بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشتهاند. شاخص تورم نقطهای نسبت به ماه مشابه سال قبل برای نان و غلات ۴۷.۷ درصد، گوشت قرمز، سفید و فرآوردههای آن ۵۶.۲ درصد، شیر، پنیر و تخم مرغ ۷۲.۵ درصد، روغن و چربیها ۹۷.۶ درصدسبزیجات ۹۳.۸ رشد داشته است.
قیمت هر کیلوگرم گوشت گوسفند در شهریور ماه سال ۹۷، ۵۵ هزار تومان بوده است. بعد از گذشت ۳ سال حتی دنبه گوسفند نیز بیش از ۹۰ هزار تومان قیمت دارد و قیمت گوشت گوسفندی نیز بیش از ۱۴۰ هزار تومان است.
همین مسئله منجر شده است تا قیمت گوشت قرمز تاثیر مستقیم خود را کاهش قدرت خرید این محصول بگذارد و در نهایت نیز در حالی که مسئولان سالانه نیاز به واردات گوشت را ۱۰۰ هزار تن اعلام میکردند امسال این رقم نصف شده و به ۵۰ هزار تن رسیده است.
قیمت هر کیلو تخم مرغ نیز در شهریور ماه ۹۷ حدود ۱۰ هزار تومان بوده که اکنون هر کیلو تخم مرغ حتی درب مرغداری نیز به ۲۲ هزار تومان رسیده است. عجیبتر رشد قیمت برنج ایرانی است که از سال ۹۷ تا کنون از ۱۴ هزار تومان به ازای هر کیلو براساس مشاهدات میدانی به نزدیک به ۵۰ هزار تومان رسیده است. جالب اینجا است که ارز دولتی برنج نیز اردیبهشت ماه امسال به طور کامل حذف شد و همین مسئله در رشد ناگهانی قیمت برنج خارجی تاثیر زیادی داشت و موجب شد قیمت برنج خارجی در تیر ماه امسال به یکباره نزدیک به ۸۵ درصد نسبت به تیر ماه سال گذشته رشد داشته باشد. نباید از یاد برد که طی روزهای گذشته هویج در بازار کمیاب شده بود و با افزایش قیمت ۲۵۵ درصدی روبهرو شده بود.
افزایش قیمت خوراکیها در حالی است که در سالهای اخیر پدیده سو تغذیه گسترش یافته است. میانگین حداقل کالری موردنیاز روزانه بر مبنای گزارش وزارت بهداشت ۲۳۶۷ کالری در روز است، اما براساس گزارشی که مرکز پژوهشهای مجلس منتشر کرده در سال ۹۷ فقط سه دهک بالایی جامعه توانستهاند کالری موردنیاز روزانه خود را دریافت کنند. به عبارت دیگر هفت دهک جامعه، کمتر از استاندارد اعلامی وزارت بهداشت کالری مصرف کردهاند. اکنون با افزایش شدید قیمت خوراکیها به نظر میرسد این بحران بسیار شدیدتر شده است.
هر روز اقلام بیشتری از سر سفره کارگران کم میشود. تنها چند بار خرید مایحتاج ضروری و اقلام خوراکی در ماه بخش عمدهای از دستمزد کارگران را میبلعد. درحالیکه اجارهخانه نیز به شدت در حال افزایش است و برای کم درآمدترین خانوارها نیز اجاره ماهیانه 3 میلیون تومان در جنوب شهر تهران عادی شده، سختی معیشت خیلی از خانوادههای کارگری را آزرده کرده است. جالب اینجا است که برخی از کارفرمایان تخلف کرده و تنها مزد پایه را به کارگران پرداخت میکنند که رقمی بالغ بر 2 میلیون و 600 هزار تومان است. خانوادههای کارگری خیلی وقت است رنگ گوشت و مایحتاج خوراکی را در سفره خود ندیدهاند.