نشان تجارت - در سال های نه چندان دور نام ملایر که برده می شد ذهن ها به سمت انگور و کشمش آن می رفت اما در سالهای اخیر ملایر توانسته نام و آوازه دیگری را نیز برای خود رقم بزند.
وجود هنرمندان و صنعتگران بسیار که در رشته مبل و منبت مشغول به کار هستند ملایر را نه تنها در کشور معرفی کرده بلکه به واسطه وجود بیش از پنج هزار کارگاه کوچک و بزرگ منبت در شهر و روستاهای اطراف آن در جهان نیز شناخته شده است.
این ظرفیت‌ها در کنار نوآوری ملایری ها در ساخت و تولید مبلمان منجر به آن شد شورای راهبردی انتخاب شهرها و روستاهای ملی در سال ۹۷ ملایر را به‌عنوان شهر ملی منبت ایران به ثبت برساند.
طبق بررسی های صورت گرفته در شهرستان ملایر با چوب های راش، گردو و چنار انواع مبل و منبت در سه نوع مصری، کلاسیک و مدرن و با سبک های گل درشت، گل ریز، انگلیسی، پشت بیضی، خرچنگی، متکایی، دسته چوبی، نیلوفری، سوزنی، سه بعدی، کلاسیک، استیل و راحتی تولید و به بازار عرضه می شود.
شهرستان ملایر همچنین دارای شهرک صنعتی خوشه مبل و منبت است و تعداد زیادی از کارگاه‌های بزرگ در این شهرک فعال هستند و به‌واسطه بهره‌مندی از شهرک خوشه مبل و منبت سالانه حدود ۶۰ تا ۷۰هزار سرویس‌کار تولید می‌شود.
گفتگو با مسئولان و دست اندرکاران تولید مبلمان منبت در ملایر گویای آن است که تلاش ها برای در دست گرفتن بازارهای داخلی و خارجی به ثمر نشسته تا آنجا که به گفته رئیس هیت مدیره مبل و منبت ملایر بیش از ۶۵ درصد تولید مبل منبت کشور توسط هنرمندان ملایری در حال انجام است.
یدالله کریمی در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه کارهای تولیدی شهرستان ملایر به کشورهای آسیای میانه، حاشیه خلیج‌فارس، ترکیه و عراق، تهران و دیگر شهرهای کشور صادر می‌شود، افزود: تولید مبلمان های مختلف و طرح های مصری، فرانسوی، ترکیه ای و کلاسیک از مدل هایی هستند که برای در دست گرفتن بازارهای جهانی و برای همه سلایق در نظر گرفته شده است.
وی با تاکید بر اینکه صنعت مبلمان ملایر بیشتر کشورها را در نظر گرفته و متناسب با سلیقه این کشورها به تولید مبلمان منبت مشغول است، ادامه داد: کشورهای آسیایی، اروپایی و عربی مشتری مبل های ساخته شده توسط هنرمندان ملایری هستند و مردم در هر منطقه با هر سلیقه ای می توانند در ملایر مبل خریداری کنند.
کریمی با بیان اینکه در حال حاضر مبلغ صادرات سالانه ملایر رقمی حدود ۵۰ میلیون دلار است و کشورهای حوزه خلیج فارس، کشورهای عربی، عراق و افغانستان و کشورهای حوزه اوراسیا از مشتری های مبلمان ملایر هستند، گفت: هنرمندان فعال در این حرفه معتقدند توانایی صادرات بیش از این مقدار را نیز دارند.
وی با تاکید بر اینکه ایران توانمند است و می تواند صادرات خود در این بخش را حتی تا سقف ۵۰۰ میلیون دلار انجام دهد، گفت: ملایر پنج هزار کارگاه مبل و منبت را در دل خود جای داده و ۶۵ درصد مبل کشور را تولید می کند ضمن اینکه در این کارگاه ها بیش از ۲۰ هزار نفر مشغول فعالیت هستند.
اما این همه ماجرا نیست چراکه صنعت مبلمان منبت نیز همچون سایر صنعت ها این روزها با مشکلاتی دست به گریبان است که اگر دیر به داد آنها برسیم عواقب جبران ناپذیری برجای خواهد گذاشت.
یکی از استادکاران این حرفه در گفتگو با خبرنگار بازار گرانی مواد اولیه و وجود واسطه‌ها برای خرید چوب باقیمت بالا را ازجمله مشکلات هنرمندان این صنعت برشمرد و بابیان اینکه صنعت مبل ملایر با چالش هایی مواجه شده است، اظهار داشت: متاسفانه به علت کامل نبودن چرخه تولید و کمبود زیر ساخت ها برخی تولیدات به شکل خام از ملایر خارج می شود.
وی با بیان اینکه ۳۵ سال است که در این حرفه مشغول به کارم گفت: فکرم باید به تولید کار باشد نه اینکه ذهنم درگیر تهیه مواد اولیه ای شود که این روزها با قیمت بالایی به دستم می رسد.
یکی دیگر از تولید کنندگان هم مشکل کمبود چوب را مطرح کرد و با بیان اینکه این روزها برخی تولیدکنندگان و بهتر بگوییم بیشتر آنها به استفاده از چوب های نامرغوب روی آورده اند که این اقدام به کارهای تولیدی ضربه می زند، گفت: متاسفانه کمبود چوب مرغوب محسوس است.
وی با بیان اینکه امروز چوب یک قیمت دارد و فردا قیمت دیگری است به نحوی که این موضوع صنعت مبلمان ملایر را به چالش کشیده است؛ افزود: تولیدکننده باید در تهیه مواد اولیه کارش فراغ بال داشته باشد نه اینکه به فکر اینکه فردا مواد اولیه را چقدر گران تر خواهد خرید سر بر بالش بگذارد و بخوابد.
شرایط فعلی به قاچاق چوب دامن زده است
واردکنندگان چوب در این حوزه هم معتقدند که باید فکری به حال وضعیت فعلی داشت ضمن اینکه شرایط فعلی به قاچاق چوب هم دامن زده است.
یکی از واردکنندگان چوب با بیان اینکه چوب ها اغلب از ترکیه وارد می شود، گفت: گاهی چوب ها از گرجستان هم وارد می شود اما از آنجا که قیمت بالایی دارد برای تولیدکننده مقرون به صرفه نیست.
وی با بیان اینکه در سه سال اخیر قیمت از ۱.۵ تا دو هزار تومان در هر متر آن به ۹ تومان رسیده است، گفت: با این حال باز هم واردات ۹۰ درصدی چوب با ۴ برابر قیمت اوضاع خوبی ندارد و گاهی چوب های ارسالی کیفیت لازم را ندارند.
وی با بیان اینکه تولیدکننده در تولید مبل منبت با چالش جدی روبرو است چراکه چوب ها گاهی فرسوده و پوک است، گفت: از سه سال گذشته یک نسخه استعلاجی با عنوان طرح تنفس ۱۰ ساله جنگل های شمال پیچیده شده که اجازه بهره برداری از جنگل ها وجود ندارد.
به هر حال آنچه مسلم است باید برای نجات جنگل ها هم برنامه داشت اما آیا با تعیین تنفس ۱۰ ساله جنگل های شمال راه چاره ای هم برای تنفس تولیدکنندگان وجود دارد؟
کمبود چوب تنها مشکل عنوان شده نیست بلکه مشکلات کمبود پارچه هم مانع دیگری در مسیر فعالیت تولیدکنندگان مبل است حال آنکه طبق بررسی ها در کل کشور سالانه ۳۶ میلیون مترمربع پارچه مبلی تولید می شود که استان یزد بیش از ۲۱ میلیون مترمربع آن را تامین می کند.
آمارها گویای آن است که استان یزد به تنهایی سهم ۶۰ درصد تولیدات پارچه مبلی را عهده دار است که این میزان تولید نشان دهنده توانمندی کشور در تولید پارچه رومبلی است ضمن اینکه طراحی پارچه ها هم توسط ایرانی ها انجام می شود و نخ هم ایرانی است.
بنابراین تولیدکنندگان مبل نباید در تهیه پارچه دچار مشکل شوند اما آنچه این روزها مشاهده می شود گلایه آنها از گرانی پارچه و به تبع آن کمبود پارچه های مرغوب و ارزان در بازار برای استفاده در صنعت مبل سازی است.
البته نمی توان گفت که فعالیت در این حرفه فقط با مشکلات همراه است و بس چراکه در حوزه ایجاد نمایشگاه های دائمی کارهایی صورت گرفته است.
ایجاد نمایشگاههای دائمی مبل و منبت می تواند در نمایش و عرضه محصولات تولیدی به صورت مستقیم موثر باشد و چون واسطه ها حذف می شوند محصولات تولیدی با قیمت مناسب تری به دست مشتری می رسد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان در این خصوص به خبرنگار بازار گفت: در حوزه ایجاد نمایشگاه های عرضه دائم در ملایر شاهد ورود سرمایه گذاران خوبی هستیم.
علی مالمیر عنوان کرد: اخیرا موافقت نامه ای با سرمایه گذاران بخش خصوصی امضا کردیم که نمایشگاه عرضه دائم منبت با ظرفیت صادرات با ۱۵۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری ایجاد کنند.
وی اضافه کرد: این آمادگی وجود دارد که در حمایت از ایجادکنندگان نمایشگاه دائم صنایع دستی نیمی از سود وام های دریافتی آنها را به صورت یارانه بلاعوض پرداخت کنیم.
آنچه مسلم است هنرمندان ملایری ظرفیت بزرگ درآمدزایی و اشتغال را دارند و اگر زنجیره تولید مواد اولیه فراهم شود هم درآمد زایی بالا و هم اشتغالزایی گسترده به دنبال خواهد داشت.
به نظر می رسد کارهایی برای تقویت تولید مبل و منبت در شهرستان ملایر صورت گرفته اما ادامه روند فعلی و تقویت نقاط قوت و برطرف کردن نواقص و رفع مشکلات می تواند بیش از پیش موجب رونق پایتخت مبل و منبت کشور شود.
