نشان تجارت - سهامداران صبور بازار سرمایه در ماه‌های اخیر بعد از رویارویی هر روزه با صف‌های سنگین فروش وارد دوره خرید حقوقی‌ها در کف قیمت و فروش آن‌ها دو تا سه روز بعد در صف‌های خرید آن هم با تکیه بر تبلیغات و وعده و وعید‌های بسیار شدند. پس از آن بحث بازارگردانی جدی‌تر شد و وارد دوره "نه به صف فروش! " و چه بسا "نه به صف خرید!" شدند، اتفاقی که نشان دهنده روانی بیش از حد بازار است و رفتار بازارگردانان را تا حدی غیرمعقول و به دور از سودآفرینی محسوس نشان می‌دهد.
فردین آقابزرگی، کارشناس کهنه کار بازار سرمایه در این خصوص می‌گوید: شان فعالیت بازارگردان و شرح وظیفه آنان این است که زمانی که طرف تقاضا سنگین شود سهم را عرضه کند. در این میان Market Makerها نیز هستند که وظیفه آن‌ها این است که به رسیدن سهم به ارزش ذاتی خود کمک کنند.
وی تجربه تلخ ریزش سنگین بازار سرمایه را سبب تصمیم سازی بهتر سرمایه گذاران برای حرکت‌های بعدی دانست و افزود: تمرکز سهامداران و سرمایه گذاران بر این است که بین ارزندگی و عایدات ناشی از این سرمایه گذاری به نسبت قیمت سهام تناسب لازم برقرار باشد تا مجددا در گرداب ضرر و زیان نیافتند.
این فعال بورسی با اشاره به سه ماهه نخست امسال و دوره طلایی بازار سرمایه خاطرنشان کرد: در تیر و مردادماه p/e سرمایه گذاری بورسی به ۳۴ رسیده بود که اکنون این نسبت به ۲۱ رسیده است؛ اما آن را نمی‌توانیم به کل سهام بازار تعمیم بدهیم؛ لذا صنعت به صنعت و مورد به مورد باید اصلاح قیمتی صورت گرفته و این اصلاح به طور دقیق کنترل شود.
بورس در دوره ثبات است
آقابزرگی در توصیف شرایط فعلی حاکم بر بازار سرمایه گفت: همواره پس از اصلاحات سنگین در بازار به یک دوره ثبات نیاز داریم؛ اکنون پس از دوره رکود یا ریزش به دوره ثبات رسیده‌ایم و شاهد وضعیت خوبی در بازار سرمایه هستیم.
وی در تشریح نحوه کار بازارگردانان اظهار کرد: مکانیزم فعلی مشابه "الگوریتم تریدینگ" عمل می‌کند؛ یعنی بسیاری از نهاد‌های مالی از جمله صندوق‌های سرمایه گذاری با حاشیه سود‌های بسیار کم، کار روان سازی و نقدشوندگی بازار را انجام می‌دهند.
وی درباره مدت زمان گذار از این دوره نیز خاطرنشان کرد: نباید انتظار داشته باشیم که پس از گذر از یک دوره اصلاح منفی سنگین به یک دوره صعودی شارپ برگردیم. بر این اساس پس از دوره ثبات فاکتور‌های تحلیلی به کمک بازار می‌آیند و مسیرهای پیش روی هر یک از صنایع و سهم‌ها را ترسیم می‌کنند.
محرّک‌های گذار از دوره ثبات بورس کدامند؟
آقابزرگی به‌روزرسانی آخرین اطلاعات شرکت‌ها را برای ترسیم مسیرهای پیش روی سهام ضروری ارزیابی کرد و افزود: اثرپذیری هر یک از صنایع از گزارش‌های جدید آن‌ها می‌تواند متغییر باشد، ضمن اینکه بعضی از شرکت‌ها نیز برای پایان این دوره نیازی به ارائه اطلاعات جدید ندارند؛ بنابراین شرایط صنعت به صنعت و شرکت به شرکت می‌تواند متفاوت باشد.
وی با اشاره به حرکت منطقی و با آهنگ ملایم صنایع بعد از به‌روزرسانی اطلاعات آن‌ها تاکید کرد: امید می‌ورد با ارائه اطلاعات جدید شرکت‌ها و پیش بینی‌های جدید سود و زیان آن‌ها نسبت‌های p/e نیز اصلاح شود تا بتوانیم درمورد آینده بورس بهتر قضاوت کنیم.
سرمایه گذاران اندک اندک می‌رسند!
این کارگزار بورسی با اشاره به حرکت نرم و خزنده شاخص از حوالی یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد تا اندکی بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد طی هفته‌های اخیر گفت: در این مدت حرکت بازار شارپی نبوده و نیست؛ این شرایط برای بازار بهتر است، چون عمق بازار در حال افزایش است.
وی افزایش حجم معاملات را نشان دهنده افزایش علاقمندی سرمایه گذاران عنوان کرد و یادآور شد: به تدریج سرمایه گذاران با بازار آشتی کرده و به ورود به آن تمایل پیدا می‌کنند. با وجود اینکه مدت زمان مشخصی را برای دوره ثبات هر یک از صنایع بازار و سهام آن‌ها نمی‌توان مشخص کرد؛ اما استمرار این مکانیزم ثبات بیشتری ایجاد می‌کند.
آقابزرگی با تاکید بر غیر طبیعی بودن رشدهای بورس در ماه های نخست امسال تصریح کرد: آنچه مسلم است این است که رویه سه ماهه نخست امسال در ذهن بعضی افراد ماندگار شده است و انتظار دارند پس از یک دوره اصلاحی به دوره طلایی فروردین تا تیرماه امسال برگردیم. این مساله تا حد زیادی دور از انتظار و منطق است چراکه این دوره ثبات بازار سیر طبیعی آن برای رسیدن به شرایط رشد است.
کدام صنایع بورسی پتانسیل رشد بیشتری دارند؟
این تحلیلگر بازار سرمایه در پاسخ به این سوال گفت: در حال حاضر سهام شرکت‌های گروه‌های غذایی، دارویی، پتروشیمی، پالایشی و شرکت‌هایی که بر اساس متغییر مهم و اساسی نرخ ارز محصولات آن‌ها قیمت گذاری می‌شود. این صنایع اکنون پتانسیل رشد بیشتری دارند و اصطلاحا پیشرو هستند.
وی با اشاره به فاکتور نرخ ارز به عنوان پارامتر اثرگذار بر بازار سرمایه در سال‌های اخیر و ماه‌های پیش رو افزود: همانطور که در لایحه بودجه ۱۴۰۰ نیز دیده می‌شود ارز دولتی و ارز آزاد کماکان دو نرخی بودن و شکاف بین این دو را نشان می‌دهد. ضمن اینکه پس از گذر از دوره سیاسی انتخابات آمریکا نیز مشخص شد که به صرف انتخاب یک فرد شرایط سیاسی و اقتصادی کشور و وضعیت تحریم‌ها تغییری نمی‌کند.
آقابزرگی یادآور شد: بر این اساس نرخ ارز همچنان یک پارامتر اثرگذار بر بورس است که بیشتر بر روی شرکت‌های کامودیتی محور که با نرخ ارز ارتباط مستقیم دارند اثرگذار خواهد بود و آن‌ها را بیش از سایر گروه‌ها مستعد رشد می‌کند، اما در هر یک از گروه‌ها سرمایه گذاران باید سهام مستعد رشد را از میان سایرین با بررسی های دقیق تری انتخاب کنند.
بر این اساس باید در هفته های آینده با انتشار گزارش‌های سه ماهه صنایع و پیش بینی‌های سود هر یک از سهم‌ها مسیرهای رشدی بازار سرمایه به تدریج در پیش پای سرمایه گذاران پدیدار شود. تا آن زمان نیز چاره‌ای جز صبر پیش پای سهامداران نیست؛ چراکه ممکن است اقدام به فروش سهمی با ضرر کنند که در هفته‌های آینده افشای سودآوری را در پیش داشته باشد و یا اقدام به خرید سهمی کنند که انتشار گزارش سه ماهه آن چندان مطلوب نباشد.
با این تفاسیر شاید بتوان گفت که در شرایط فعلی سرمایه گذاران صبور بورسی به پایان آزمون صبر خود نزدیک می‌شوند؛ آزمونی که با وجود مردود شدن دولت، شورای عالی بورس، مدیران بازار سرمایه و شرکت‌های حقوقی و همه افرادی که سرمایه و پس انداز‌های خُرد مردم را ملعبه جبران سیاست‌های اشتباه پولی و مالی خود کردند و دیگرانی که دلسوزانه یا غیردلسوزانه آن را وسیله سیاست بازی کردند، همچنان مانند سرو ایستاده و از باد و باران و سرما و تگرگ این بازار کمر خم نکرده اند. البته خسارت‌های این دوران بخشیده شده، اما بی شک فراموش نمی‌شود.
منبع: اقتصاد24
