نشان تجارت - صندوقی که سرمایه‌های مردم را بیش از ۳ ماه بلوکه کرد و پس از دو ماه بدعهدی بالاخره باز شد. اما باز شدن نماد نیز دردی از سهامداران این صندوق دوا نکرد و اکنون بین فروش با ضرر یا صبر به امید سود آن هم در بازاری که تکلیف سهام با پشتوانه اش نیز نامشخص است، مانده اند!
سعید لیلاز، تحلیلگر اقتصادی پیشنهاد داده است که دولت عرضه سهامش را در بورس حداقل با نرخ ۱۸ درصد تضمین کند؛ در حالی که دولت از ته مانده اعتماد مردم به بورس نیز برای تامین مالی نخواهد گذشت و اکنون پس از عرضه دارا یکم که همواره پایین‌تر از NAV در حال معامله است و پالایشی یکمی که حتی امانت دار اصل سرمایه مردم در این صندوق نیز نبوده است، به فکر عرضه دارایی دیگر است! باقیمانده سهام دولت در سه بانک در قالب دارا سوم!
درست مثل اینکه از یک چاه انتظار دریا داشته باشیم. دولت بدون توجه به توان و موجودی بازار آن هم پس از سه ماه پول سوزی در بورس، توقع فروش صندوق، عرضه سهام و یا هر نوع تامین مالی دیگر را دارد.
اما آنچه مسلم است اعتماد عمومی در بازار سرمایه نسبت به آنچه دولت انجام می‌دهد از بین رفته است و سرمایه گذاران نسبت به مسیر حرکت دولت در این بازار بی اعتماد شده اند، به طوری که هر آنچه را که تبلیغ و برنامه ریزی کند، دقیقا عکس آن را انجام بدهند و نسبت به این نوع جهت گیری نیز هشیار شده‌اند. اما باید برای درد‌هایی که دولت بر آن‌ها روا داشته است نیز درمانی پیدا کنند، دردی همچون دارا یکم پالایشی که پس از ۴ ماه حتی توان حفظ اصل سرمایه مردم را نیز ندارد!
سرانجام دارا یکم پالایشی چه می‌شود؟
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه در این زمینه به اقتصاد۲۴ می‌گوید: پس از عرضه دارا یکم بانکی-بیمه‌ای و ارائه بازدهی بیش از ۱۰۰ درصدی آن هم تنها پس از یک ماه، دارا یکم پالایش توسط سرمایه گذاران مورد استقبال قرار گرفت؛ اما اکنون این صندوق بدون بازدهی آن هم پس از چهار ماه روی دست خریداران مانده است.
وی دلیل استقبال از این صندوق را سابقه موفق عرضه دارا یکم بانکی-بیمه‌ای دانست و افزود: بعد از بازده‌های آنچنانی که بر روی ای تی اف بانکی بیمه‌ای حاصل شد انتظارات افزایش پیدا کرد و همین امر سبب استقبال از ای تی اف پالایشی نیز شد، چون حداقل انتظار دستیابی به بازدهی صد در صد در خرید این صندوق از سوی سرمایه گذاران می‌رفت.
آقابزرگی با اشاره به طیف مختلف خریداران این صندوق اعم از بورسی و غیر بورسی خاطرنشان کرد: متاسفانه بخشی از سرمایه گذاران صندوق پالایش بورسی نیستند و از طریق بانک یا درگاه‌های بانکی اقدام به خرید این صندوق کرده اند. این افراد بعد از بدعهدی در بازگشایی دچار ترس و تردید شده و به محض باز شدن نماد پالایشی یکم، به دلیل نبودن در ضرر و اصطلاحا سر به سر بودن اقدام به فروش آن و بیرون کشیدن سرمایه خود از این صندوق کردند.
بهبود وضعیت پالایش یکم زمانبر است!
این کارشناس بورسی، سرمایه گذاری در صندوق‌ها را مطلوب‌ترین و کم ریسک‌ترین روش سرمایه گذاری ارزیابی کرد و درباره تصمیم بر ادامه سهامداری یا فروش پالایشی یکم گفت: همواره داشتن یک پک از سهام نسبت به یک تک سهم ارجحیت بیشتری دارد و سرمایه گذاری مطلوب تری به حساب می‌آید؛ به خصوص اینکه با قیمت‌های تعدیل شده واگذار شده است، اما بهبود وضعیت این صندوق نیازمند مرور زمان است.
وی در ادامه درباره دلیل معاملات ضعیف و زیاندهی این صندوق اظهار کرد: نقش بازارگردانی این صندوق باید از سوی دولت مشخص شود، یعنی شیوه بازارگردانی این نماد تعیین تکلیف شود.
آقابزرگی با تاکید بر عدم تسلط تصمیم گیرندگان این صندوق بر فرآیند بازارگردانی تصریح کرد: متاسفانه یکی از مسئولان مرتبط با این صندوق در مصاحبه‌ای اعلام کرد که در حال حاضر برای حمایت از این صندوق منابعی در اختیار ندارند. این صحبت با فضای بازار سرمایه و انتظارات سرمایه گذارانی که به فراخوان دولت اعتماد کرده‌اند، سازگار نیست.
پالایش یکم؛ بچه سر راهی واگذاری‌های دولت در بورس
کارشناس و کارگزار بازار سرمایه رویه همه تصمیم گیرندگان این صندوق تا به امروز را شانه خالی کردن از بار مسئولیت سرمایه و اعتماد مردم دانست و افزود: تا به امروز وزارت نفت، وزارت اقتصاد، سازمانن خصوصی سازی و سایر افرادی که باید پای کار این صندوق می‌ماندند، هیچ یک مسئولیت صندوق پالایش را عهده دار نشده‌اند و عملا این صندوق و سرمایه مردم در آن به حال خود رها شده است.
آقابزرگی با تاکید بر اینکه دولت پشت سهامداران دارا را خالی کرده است، تصریح کرد: اکنون پس از پاسکاری‌های صورت گرفته، بازارگردانی این صندوق در نهایت به مردم واگذار شده است. این امر هم زاییده عدم تعهد نسبت به سرمایه مردم است و هم در دراز مدت افکار عمومی را نسبت به این نوع سرمایه گذاری‌ها بی اعتماد کرده و پشت دولت را برای تامین مالی از طریق بورس خالی می‌کند.
مردم فراموش نمی‌کنند!
آنچه از ابتدای سال ۹۹ بر صحنه سرمایه گذاری بورسی کشور گذشته است بعد‌ها می‌تواند در تاریخ به عنوان سمبل بدعهدی و فریب مطرح شود. همچون داستان قیمت سازی شرکت اِن ارون در آمریکا که اکنون به عنوان داستانی تاریخی در خصوص قیمت سازی و حباب سازی در بازار سرمایه مشهور است. این در حالی است که دولت همچنان به بازار سرمایه محتاج است و در زمان تدوین بودجه ۱۴۰۰ نه تنها خرج خود را بزرگ کرده است، بلکه به هر بخش از بازار سرمایه به عنوان دخل خود نگاه کرده و سهم تامین مالی از بورس را چند برابر امسال در نظر گرفته است.
در شرایطی که دولت تجربه‌ای تلخ را تا مغز استخوان سهامداران تزریق کرده که تنها کافی است مردم فریب روز‌های سبز و شاخص سازی‌های جدید را نخورند و پشت دولت را در تامین مالی حتی در حد همین امسال نیز خالی کنند. البته همواره باید گفت که "خود کرده را تدبیر نیست! " و این است تاوان بدعهدی به مردمی که اعتماد کرده‌اند!
منبع: اقتصاد24
