واکنش یک اقتصاددان به برنامه مجلس برای افزایش یارانه بنزین: طرح، پوپولیستی است/ مجلس از بودجه خود بکاهد

البته در همان زمان برخی نمایندگان مجلس دهم از جمله جعفرزاده ایمن آبادی این گونه صحبت‌ها را پوپولیستی و برای جذب آرای مردم عنوان کرد، موضوعی که البته برخی معتقدند چندان بی ربط به انتخابات سال ۱۴۰۰ هم نیست.

حالا به نظر می‌رسد طرح جایگزین بنزین در مجلس به طور جدی کلید خورده است. طی روز‌های گذشته احمد علیرضا بیگی، با اشاره به طرح مجلس برای واریز یارانه ۴۰ لیتر بنزین به حساب هر ایرانی، بیان کرد: یکی از مشکلاتی که امروز با آن مواجه هستیم عدم تناسب بین یارانه پرداختی به مردم با تورم حاکم است. امروز به آن میزانی که قیمت کالا‌ها افزایش یافته هست، یارانه دریافتی مردم افزایش نداشته است.

وی در ادامه اظهار کرد: یکی از راهکار‌های متناسب سازی یارانه این است که تابعی از قیمت بنزین باشد. بر اساس این طرح، دولت ماهانه یارانه‌ای به اندازه قیمت ۴۰ لیتر بنزین به حساب شهروندان واریز می‌کند. اگر امروز قیمت بنزین سه هزار تومان است یارانه دریافتی مردم باید ۴۰ تا سه هزار تومان باشد.

نماینده مردم تبریز در ادامه تصریح کرد: بر اساس این طرح هرچقدر قیمت بنزین افزایش یابد دولت باید به ازای ۴۰ لیتر به مردم یارانه بپردازد. مردم می‌توانند از این یارانه برای استفاده از بنزین استفاده کرده یا مبلغ ریالی آن را دریافت کنند.
 
در عین حال، اما تجربه افزایش یارانه‌ها در زمانی که حتی درآمد‌های نفتی کشور بسیار بیشتر بود چندان موفق نبود. دولت در شرایط فعلی با کسری بودجه و البته کاهش درآمد‌های نفتی روبرو است موضوعی که اگر یارانه ۱۲۰ هزار تومانی نیز به آن اضافه شود ممکن است به افزایش بیشتر نقدینگی و تورم فزاینده منجر شود.

دولت از پس مخارج کنونی نیز بر نمی‌آید

مهدی پازوکی اقتصاددان و استاد دانشگاه می‌گوید: در شرایط فعلی اقتصادی که منابع درآمدی دولت به شدت کاهش پیدا کرده است اعطای یارانه جدید تبعات منفی خواهد داشت.

وی می‌افزاید: اواخر دوره مجلس دهم، نمایندگان بودجه ۴۸۴ هزار میلیارد تومانی دولت را به ۵۷۱ هزار میلیارد تومان تبدیل کردند، یعنی چیزی حدود ۸۷ میلیارد تومان منابع هزینه‌ای بودجه را افزایش دادند، در حالی که امکان تحقق همان بودجه قبلی برای دولت به طور صد در صدی وجود ندارد.
 
پازوکی ادامه می‌دهد: از جمله درآمد‌های مالیاتی که در لایحه دولت ۱۷۵ هزار میلیارد تومان بود بالای ۲۰۰ هزار میلیارد تومان افزایش داد.
 
این اقتصاددان معتقد است: در شرایطی که تحریم‌های ناجوانمردانه، مردم و دولت را مورد هجمه قرار داده، بهتر است مجلس بودجه را به لایحه پیشین دولت برگرداند تا یک سیگنال مثبت به اقتصاد دهد.
 
پازوکی با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۷۶ میلیون نفر ایرانی یارانه دریافت می‌کنند، اظهار می‌کند: اگر این مجلس طرفدار مستضعفان است باید کاری کند تا تنها سه دهک پایینی جامعه یعنی حدود ۲۵ میلیون نفر یارانه دریافت کنند. ۱۵ میلیون نفر از این تعداد افراد تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد هستند و شناسایی شده‌اند و مابقی نیز قابل شناسایی هستند. در این شرایط افزایش میزان یارانه منطقی است.

پازوکی تصریح می‌کند: تصمیم‌های پوپولیستی در این شرایط به نفع اقتصاد ایران نیست؛ کما اینکه قدرت خرید مردم تا پیش از پرداخت یارانه‌ها به مراتب بیشتر بود.

وی می‌افزاید: مجلس باید اصلاحات اساسی در اقتصاد ایران در جهت منافع ملی ایجاد کند نه اینکه با چنین طرح‌هایی به افزایش بیشتر قیمت‌ها دامن بزند.

پازوکی با تاکید بر اینکه باید در این شرایط به قناعت اقتصادی برگردیم، خاطرنشان می‌کند: این نوع از راهکار‌ها تنها به افزایش مخارج دولت، کسری مضاعف بودجه و در نهایت تورم بیشتر منجر خواهد شد. سالانه ۶۰ هزار میلیارد تومان بودجه آموزش و پرورش و ۹۰ هزار میلیارد کمک دولت به صندوق‌های بازنشستگی است که باید حقوق آن‌ها پرداخت شود؛ بنابراین اینگونه طرح‌ها تنها کشور را به سمت بی انضباطی مالی بیشتر سوق خواهد داد.

وی تاکید می‌کند: اینگونه سیاست‌ها در ظاهر به نفع طبقه ضعیف جامعه است، اما در نهایت بیشترین ضرر را همان طبقه خواهد کرد. پیش از پرداخت یارانه با ۵۰ میلیون تومان در میدان خراسان تهران می‌شد آپارتمان خرید، اما امروز همان آپارتمان ۶۰۰ میلیون تومان شده است. این سیاست‌ها برعکس ظاهر آن به نفع ثروتمندان و به ضرر فقرا است.

این اقتصاددان یادآور می‌شود: در حال حاضر مجلس بهتر است هزینه‌های دولت را پایین آورد. شرایط کشور عادی نیست و باید سیاست قناعت را در پیش گرفت و مجلس باید راهکار‌هایی برای تحقق درآمد‌های واقعی در اقتصاد ارائه کند.